ب) مرحله دوم کودکی از 3 تا7 سالگی.. 10

ج) مرحله سوم کودکی از 7 تا 11 سالگی.. 11

1-2- تعریف مهد کودک.. 11

1-2-1- مهد کودک وانواع آن. 11

1-3- هدفهای کلی آموزش و پرورش پیش از دبستان (مهد کودک). 13

1-3-1- ویژگی های یک مربی مناسب برای کودکان. 13

1-3-2- تعریف ادبیات کودک.. 14

1-3-3- محیط طبیعی و کودک.. 15

1-3-4- محیط انسانی و کودک.. 15

فصل دوم : بررسی نمونه های مشابه

2-1- نمونه داخلی.. 17

2-1-1- مهد کودک آریا – تهران. 17

2-2- نمونه خارجی.. 24

2-2-1- تصا ویری از یک مهد کودک  خارجی – لندن. 24

فصل سوم : مبانی نظری طرح

3-1- مقدمه. 28

3-2- مطالعات نظری مطابق با موضوع انتخابی.. 29

3-2-1- مهدکودک آنچه باید باشد. 29

3-2- 2- مهد کودک مناسب.. 30

3-3- تاثیرات وچرایی مهد کودک.. 31

3-3-2- دیدگاه روانشناسان کودک کشورمان در این خصوص… 32

الف ) لیلا انگجی.. 32

ب) خا نم سیمین بینا 33

3-4- نقش مهدکودک در رشد اجتماعی کودکان. 35

3-5- فضاهای مهد کودک.. 38

3-5-1- محیطی كه برای كودكان طراحی می کنیم. 38

3-5-2- زندگی های رنگی.. 39

الف) تأثیر رنگ ها 39

3-5-3- تأثیر شرایط محیطی.. 40

3-6- فواید مهدکودک.. 41

3-6-1-  مهد کودک نه فقط برای نگهداری.. 41

3-6-2- بازی ، دنیای کودک.. 45

3-6-3- انــواع بــازی کودکــان. 47

3-6-4- اثرات بازی.. 49

3-7- تغذیه مناسب در مهد کودک.. 50

3-8- هدفهای کلی آموزش و پرورش قبل از دبستان. 50

فصل چهارم : بسترطرح ومطالعات سایت

4-1- اقلیم استان ایلام. 52

4-1-1- آب و هوا ی استان ایلام. 52

بارندگی.. 54

تابش آفتاب.. 54

منابع آب.. 55

آب‌های سطحی.. 56

آب‌های زیر زمینی.. 56

4-1-2- اقلیم و جغرافیا 57

4-2- جغرافیای طبیعی واقلیم استان. 57

فصل پنجم: استانداردها وریز فضاها

5-1- مهد کودک وانواع آن. 61

5-2- مهد کودک ایده ال. 63

5-2-1- چگونه می‌توان فضایی مناسب برای کودکان طراحی کرد. 64

5-2-2-رهیافتهای طراحی برای کودکان. 65

5-3- استانداردهای طراحی مهد کودک.. 65

5-3-1- قیاس و مبلمان. 66

5-3-2- تقسیمات فضا 66

5-3-3- محدودیت ها 67

1) رنگ… 67

2) روشنائی.. 67

3) پنجره ها 68

5-4- طراحی فضاهای آموزشی مهد کودک.. 68

5-4-1- طراحی اصولی شکل کلی فضای معماری.. 69

5-4-2- ساختن فضای آموزشی با عملکرد بالا. 70

5-4-3- ارائه آموزش‌های غیر مستقیم و گروهی با ایجاد کارگاه های جنبی.. 70

5-4-4- ایجاد فضایی مطلوب و منطبق با شرایط جسمی و روانی دانش آموزان. 71

محیط دلپذیر. 71

وضوح و خوانایی.. 71

در نظر گرفتن فضای بازی.. 71

تنوع. 72

مشخص کردن محدوده ها به وسیله کف سازی.. 72

طراحی جزئیات فضاها با توجه به الگوهای رفتاری کودکان. 72

ایجاد حس کنجکاوی و خلاقیت.. 72

رعایت عوامل زیبائی شناسی.. 72

رعایت قیاس و مبلمان. 72

5-5- همسازی با اقلیم منطقه. 73

5-6- ضوابط و سرانه های مورد استفاده در طراحی مهد کودک.. 73

1- اندازه های بدن کودک.. 74

2- درب ها 75

3- پنجره 76

5-7-  تجهیزات مهد کودک.. 76

1- الزامات عمومی.. 76

5-7-1- ضوابط تجهیزات.. 77

توصیه ها 77

5-7-2- ضوابط طراحی فضای باز و محوطه. 77

1- الزامات عمومی.. 77

5-7-3- طراحی زمین بازی.. 78

1-  وسایل بازی.. 78

فصل ششم: سیر تکوین ایده وروند طرح

6-1- تصویر ماهواره از شهر ایلام. 81

6-2- تصویر ماهواره از سایت طرح.. 81

6-3- تحلیل سایت.. 82

فصل هفتم: آلبوم نقشه ها وتصاویر مربلوط

فهرست منابع و مأخذ. 96

 

چکیده

این جمله که «شهر باید انسان محور باشد»ا را بیشتر کارشناسان شهری تایید میکنند. اماشهر بزرگ شده،رشد پیدا کرده اما توسعه هنوز غایب است . زنان، راهی محیط های کاری شده اند، اما از ملزومات حضور اجتماعی آنان در شهر خبری نیست.کودک جزیی از جامعه انسانی شهرنشین است و توجه به او از اصول شهرنشینی میباشد. با این حال گویا این بخش از جامعه در شهرهای ما چندان جدی گرفته نمی شوند. مگر به مناسبت روزجهانی کودک آن هم با پخش چند کارتون! فضاهای خاص کودک نیزاز آموزش اصول شهروندی گرفته تا رعایت ضوابط استاندارد محیط های ویژه آنهامثل مهد کودکمورد توجه قرار نگرفته است. در طراحی ساختمان مهد کودک ،کودک محوری اولویت دارد. به این معنی که ساختمان باید برای نگهداری موقت کودکان طراحی شود.اما متاسفانه در جامعه ما نادیده گرفتن عادتمان شده است حتی اگر پای کودکانمان درمیان باشد.متاسفانه در کشور ما اکثریت وشاید تمامی فضاهایی را که تحت عنوان پیش دبستانی ومهد کودک در نظر گرفته شده اند متناسب با نیازهای کودک نیست و صرفا یک منزل مسکونی تبدیل به این کاربری شده است،شاید دلیل عدم رسیدگی به این معزل این است که کودکان زبان اعتراض ندارند….

حال نگارنده در این رساله سعی میکند تا با در نظر گرفتن نیازهای کودک وبررسی نمونه های استاندارد در سایر کشورها وهمچنین مطالعه  ریز فضاهای مورد نیاز کودک فضایی خلق کند که مناسب برای کودک باشد.

مقدمه

مهدکودک جاییست که عشق به دانستن را در کودکان به وجود بیاورد، دانش عمومی آنها را زیاد کند و قابلیت آنها برای کنار آمدن با بقیه را افزایش دهد و علاقه آنها را به جهان و طبیعت برانگیزد. مهم است که در آن کودکان هنوز کودک باشند. آماده شدن برای مدرسه به این معنی نیست که به جای بازی بچه ها را مجبور به یادگیری کنند یا اینکه بچه ها مجبور به یادگیری مهارتهای مربوط به دبستان باشند و یا به تستهای استاندارد برای بررسی موفقیت دانش آموزان تکیه کنند.

بچه های مهدکودک نحوه کنترل رفتارهای خودشان را در معیت راهنمایی بزرگسالان گرم و با توجه یاد می گیرند. در این مرحله بچه ها واقعا مایل به یاد گرفتن هستند و کنجکاوی مادرزادشان هم به آنها کمک می کنند. مربی ها – با زمینه تحصیلی مناسب در زمینه آموزش به کودکان پیش دبستانی و رشد کودکان – می توانند آن چه که بچه ها برای رشد فیزیکی ، احساسی و هوشی کودکان نیازمندند ، در اختیارشان بگذارند.

 

فصل اول :

 

تعاریف وکلیات

 

1-1- کودک کیست

اساسا کودک به کسی اطلاق می شود که سه مرحله را طی نماید:

الف) مرحله اول از تولد تا پایان دو سالگی

در این مدت کودک خود را با اوضاع جدید زندگی سازگار می کند و برای این سازگاری از حواس مختلف «بینائی، شنوائی، واکنش در برابر بو…» بهره می گیرد و در این دوران کودک به لحاظ جسمی، عاطفی و اجتماعی رشد می کند و در مقابل عواطف و احساسات اطرافیان

واکنش نشان می دهد.

ب) مرحله دوم کودکی از 3 تا7 سالگی

در این مرحله رشد سریع جسمی، کودک را برای تجربه و یادگیری بیشتر آماده می کند و به تدریج که بزرگتر می شود به شبکه پیچیده تری از تجارب دست می یابد و از حواس خود هرچه بیشتر استفاده می کند و به کمک راه رفتن با محیطی گسترده و متنوع رو به رو می شود بر خلاف دوران اول زندگی در این دوره رفتار کودک کمتر قابل پیش بینی است، زیرا از این پس تجارب محیطی و تاثیری که بر او می گذارد مسیر رشد کودک را تعیین می کند.

این دوره جزء حساسترین سالهای نخست زندگی کودک به شمار می آید به لحاظ اینکه سؤالهای او از اطرافیان شروع می شود و این والدین هستند که با پاسخگوئی مناسب می توانند ذهن کودک را شکوفا نمایند و به رشد ذهنی او کمک کنند.

ج) مرحله سوم کودکی از 7 تا 11 سالگی

ابتدا و انتهای این دوره با تحولات و شرایط جدیدی همراه است که تا اندازه ای بر شخصیت کودک و سازگاریهای اجتماعی او اثر می گذارد.

این دوره از نظر روانشناسان سنین گرایش به دسته و گروه است که کودک تلاش می کند که خود را از نظر ظاهر، رفتار و گفتار با دسته و همسالان تطبیق دهد. به همین جهت است که روانشناسان این دوره را سن همانند سازی نامگذاری می کنند و برخی از آنان این دوره را سن خلاقیت نامیده اند یعنی دوره ای که در آن معلوم خواهد شد، کودک در آینده خلاق و مبتکر می شود یا دنباله رو و پیرو خواهد بود.

بنابراین می توان گفت این دوره از رشد مانند هر مقطع دیگری از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا خصوصیات رشد در این دوره در مقایسه با مقاطع دیگر، نمودی مثبت و سازنده دارد که این نمود برای همگان واضح است.[1]

1-2- تعریف مهد کودک

مهد کودک محلی است برای مراقبت ، شناخت استعدادها،‌ پرورش عاطفی، جسمی، هوشی، رفتاری (اجتماعی) گفتاری و رشد خلاقیت کودکان.[2]

1-2-1- مهد کودک وانواع آن

مهد كودك به مركز یا موسسه یا كانون فرهنگی – تربیتی اطلاق می شود كه مسئولیت نگهداری، مراقبت، پرورش و فراهم نمودن زمینه بروز رشد استعدادهای كودكان تا سن قبل از ورود به دبستان را بر عهده دارند كه با توجه به مدت فعالیت روزانه، جغرافیای فعالیت و نوع خدمات دارای انواع ذیل می باشد.
مهد كودك تمام وقت

مهد كودكی است كه از ساعات اولیه روز به مدت 8 ساعت فعالیت دارد.

مهد كودك نیمه وقت

مهدكودكی است كه روزانه به مدت 4 ساعت در نوبت صبح یا بعدازظهر فعالیت می نماید.
مهدكودك پاره وقت: مهدكودكی است كه روزانه كمتر از 4 ساعت در تمام ایام هفته یا صرفا در روزهای خاص فعالیت دارد.

مهد كودك تخصصی

مهد كودكی است كه ضمن انجام فعالیت های مهد كودك منطبق با نیازهای كودكان و توانمندیهای ایشان در یك یا چند رشته فرهنگی هنری ورزشی و بطور تخصصی با حضور مربیان واجد مدرك كارشناسی یا بالاتر در رشته مربوط فعالیت دارد.

مهد كودك شبانه روزی

مهدكودكی است كه به صورت 24 ساعته فعالیت دارد.

مهد كودك شبانه

مهدكودكی است كه به صورت شبانه از ساعت 17 تا 7 صبح روز بعد فعالیت دارد.

مهد كودك غیرانتفاعی

مهدكودكی است كه توسط افراد خیر و موسسات خیریه به منظور ارائه خدمات ذیربط به صورت رایگان به كودكان اقشار نیازمند و آسیب پذیر تاسیس می شود.

مهد كودك، كودك در خانه