فصل یکم

 

کلیات تحقیق

 

 

1-1 مقدمه:

كفایت اجتماعی سازه ای بزرگ است كه مهارت اجتماعی،جزء كوچك و مهمی از آن به حساب می آید .مهارت اجتماعی مفهومی پیچیده و چند بعدی دارد. تعریف مهارت های اجتماعی به صورت نظری یا عملی، به دلیل تنوع رفتارهای تحت این عنوان، دشوار است. Travis و Smith  ، این مهارت ها را این گونه تعریف می كنند؛ رفتارهای اكتسابی جامعه پسندی كه فرد را قادر می سازد تا آن گونه با دیگران در تعامل باشد كه واكنشهای مثبت آنان را برانگیخته و ازواكنش های منفی آن ها اجتناب ورزد. آن ها معتقدند كه پنج عامل همكاری، قاطعیت، خویشتن داری، مسؤولیت پذیری وهمدلی این تعاملات را تسهیل می کند. در مجموع،مهارت های اجتماعی اشاره دارد به خزانه های رفتار، اعمال وراهبردهایی كه یك فرد در تعامل با دیگران به كار می بندد. مهارت های اجتماعی بر پایه تعریف Elliott و همكاران (به نقل از Travis و Smith) شامل رفتارهایی هستند كه احتمال تقویت از سوی اطرافیان را افزایش می دهند. یكی از وظایف اجتماعی كودك خردسال فرا گرفتن مهارت در ایجاد رابطه متقابل و موفق با همسالان است.

كودكان پیش دبستانی از طریق تعامل با همسالان رفتارهایی مانند رعایت نوبت، مشاركت، همكاری و توجه به نظر دیگران و كنترل خشم را فرا می گیرند. فرا نگرفتن این مهارت ها سبب ناسازگاری و شكست تحصیلی كودك در آینده می شود .

ازطرفی كودكان مهارت های اجتماعی را به آسانی از راه تعامل با پدر و مادر و سایر اعضای خانواده فرا می گیرند. برخی ازكودكان نمی توانند این مهارت ها را كسب كنند، از این رو ارزیابی مهارت های اجتماعی كودكان در مراكز آموزشپیش دبستانی و پیش از ورود به دبستان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

در این میان مربی شاید اولین كسی است كه به مشكلاتی در مهار تهای شنیداری و گفتاری كودك پی می برد. این مشكلات گاه در حیطه زبان بیانی است كه شامل توانایی های كودك در ارتباط با دیگران از طریق صحبت كردن و نوشتن می شود و گاه در حیطه زبان دریافتی است كه شامل توانایی كودك در درك و فهم اطلاعات دریافتی ازدیگران به صورت كلامی و نوشتاری است.

گاهی نیز این مشكلات در حیطه تلفظ و تولید آوا است كه شامل توانایی كودك در تولید تلفظ صحیح كلمات می شود .از طرفی همواره از سوی والدین كودكان دارای اختلال گفتار و زبان،این سؤال از آسیب شناسان گفتار و زبان پرسیده می شود كه آیا قرار گرفتن كودك در یك محیط آموزشی مانند مهدكودك و تعامل با كودكان دیگر كمكی به رشد گفتار و زبان وی می كند. لذا، بررسی جنبه های رشد زبان در مقطع پیش دبستانی كه سن طلایی زبان آموزی است و نیز مطالعه در مورد زبان و مهار تهای زبانی و ارتباط آن با سایرجنبه های رشد، به خصوص رشد اجتماعی از اهمیت وضرورت خاصی برخوردار است.

داده های نظری اظهار می دارند كه رشد زبان وعملكردهای ارتباطی و اجتماعی كودك كه ارتباط دو طرفه ای با یكدیگر دارند، نقشی كلیدی در روند رشد كودك ایفا می كنند. وقتی رمزهای زبانی برای برقراری ارتباط استفاده می شوند، با استفاده از این رمزها یك واقعه اجتماعی رخ می دهد. در مقابل توانش یا فعالیت های اجتماعی هم با در نظرگرفتن آن در بطن مهارت های زبانی فهمیده می شوند. لذا، به دلیل این نقش های وابسته به هم، سؤالاتی درباره ماهیت دقیق ارتباط بین زبان و مهارت های اجتماعی كودكان در حال رشد مطرح است.

در این رابطه می توان به نظریه های متعددی اشاره كردكه همگی كم و بیش به اهمیت تأثیر عوامل اجتماعی در رشد زبانی اشاره كرده اند. از جمله این نظریات می توان به Skinner و نظریه پردازان رفتاری یادگیری زبان اشاره كرد كه عوامل محیطی، پاداش ها، تقویت ها، مشاهده و سرمشق گیری را در رشد زبان مؤثر می دانند.

نظریه پردازان دیگری چون Chamsky با وجود تأكید ، بر سرشتی و ذاتی بودن زبان، وجود یك بستر زبانی را در رشد اولیه زبان كودك مهم و مؤثر می دانند. كسانی چون Piaget، Bruner و Luria نیز علاوه بر تأكید بر عوامل انگیزشی و ذاتی به عوامل محیطی در رشد و نمو عوامل زبانی اشاره می كنند، اما در میان نظریه پردازان حیطه زبان، آن كس كه ازهمه بیشتر به عوامل اجتماعی و تأثیر آن در رشد زبان تأكید می كند Vygostky است كه نخستین نقش زبان هم در كودك و هم بزرگسال را ایجاد ارتباط می داند و ارتباط اجتماعی را منشأ بروز زبان در كودك معرفی می کند.

وارکر مرحله سن پیش دبستانی را مرحله رشد زبان كودك می نامد او معتقد است كاركرد زبان در شروع این دوره آغاز می شود كه یك مرحله سریع در پیشرفت زبان است كه در این مرحله روابط اجتماعی كودك، گرو ههای سنی و نقش محیط آموزشی اهمیت زیادی پیدا می كند.

با توجه به این كه رشد و سازمان دهی زبان و عملكردهای اجتماعی یك نقش كلیدی و مهم در روند رشد كودك دارند،شناخت ماهیت دقیق ارتباط زبان و مهار تهای اجتماعی محققان را به ارایه فرضیه در این زمینه واداشته است Garfield.و همكاران بیان كردند كه تئوری ذهن وابستگی یكپارچه ای با زبان و تجربه اجتماعی دارد و به وسیله الحاق اكتساب زبان با رشد اجتماعی كودك ایجاد م یشود. زبان ومهارت های اجتماعی كارا، لازم و ملزوم یكدیگر هستند و هركدام به تنهایی برای تولید تئوری ذهن ضروری می باشند. این اطلاعات از این دیدگاه حمایت می كند كه رشد زبان و رشد یك سری از مهارت های اجتماعی بر اكتساب تئوری ذهن ورشد كودك از طریق تعامل رشد زبان و توانش اجتماعی ایجاد می شود

در زمینه اكتساب زبان نظریات دیگری نیز ارایه شده است. ازجمله Marshall و Hunt دو رویكرد را در این خصوص ، معرفی می كنند. الف) رویكرد روانی – زبانی كه می گوید، كودكیك كاوشگر است. ب رویكرد تعامل اجتماعی كه می گوید،كودك یك تعامل گر است نظریه دیگری به نام مدل تعاملی زبان توسط Clark  بیان شده است. در این مدل فرایند اكتساب زبان، شامل تعاملات دو جانبه پی شرونده بین رفتارهای كودك و والدین م یباشد كه تأخیر رشدی زبان (Developmental language delay)  پویایی این تعاملات ،و تجربیات سازنده اجتماعی را كاهش می دهد یا برعكس.

تعدادی از مطالعات از جمله Lewisو Mitchell   نیز به رابطه ، همبستگی بین رشد زبان و مهارت اجتماعی رسید هاند  درتحقیقات متعددی كه در كودكان پیش دبستانی و دبستانی انجام گرفته، نشان داده شده نیز به رابطه ،توسط نیز به رابطه ، است كه ایجاد فرصت های زبان شفاهی در خانه و محیط آموزشی و تشویق كودكان برای حرف زدن در سنین پایین تر وبعد از آن منجر به رشد اجتماعی كودكان م یگردد و همچنین این رابطه به صورت برعكس نیز صدق م یكند (به نقل ازاخوان تفتی و موسوی.

Tabors و Dickinson در تحقیقی دیگر كه توسط مورد كودكان پی شدبستانی صورت گرفت، از تعامل شاگردان با مربی و تعامل شاگردان با والدین، بازی كردن با كودكان دیگر، صحبت كردن با آ نها، كتا بخوانی برای آ نها توسط مربیان و نیز والدین به عنوان عوامل مهم رشد زبانی در آن ها نیز تعامل كودكان در این سن را ،Zigler .( یاد شده است با دیگر بچه ها از عوامل شكل گیری مهارت هایی م یداند كه برای رشد زبان در كودكان ضروری است و آن هم از طریق آموزش رسمی در مدرسه یا مهدكودك امكا نپذیر است (به نقل از اخوان تفتی و موسویWeismer  و  Robertson نیز خاطر نشان كردند كه ،زبان ارتباطی قوی با بافت اجتماعی كه در آن فرا گرفته و به كار برده می شود دارد. همپوشانی بین رفتارهای اجتماعی وزبان طی دوران رشد، به رابطه ی بین تأخیر زبان با كمبود مهارت های اجتماعی اشاره دارد.

Horwitz و همكاران، پس از پژوهش بر روی  1189 كودك پیش دبستانی دارای تأخیر در رشد زبان، به این مطلب پی بردند كه مهارت اجتماعی ضعیف پیش از آن كه با مشكلات رفتاری در ارتباط باشد، با رشد محدود زبان رابطه دارد .  McKown و همكاران به بررسی بین رشد زبان و مهارت اجتماعی در كودكان 4 تا5 ساله طبیعی و دارای آسیب زبانی ویژه پرداختند. نتایج نشان داد كه بین ابعاد خویشت نداری،همكاری و قاطعیت بارشد زبان بیانی ارتباط معنی دار وجود دارد

و Marton همكاران با انجام پژوهشی بر روی 19كودك 7 تا 10 ساله دارای آسیب زبانی ویژه و19 كودك طبیعی، به این نتیجه دست یافتند كه كودكان دارای آسیب زبانی ویژه از لحاظ مهارت های اجتماعی به خصوص عزت نفس اجتماعی دچار محدودیت و مشكل می باشند

مطالعات فراوانی در این زمینه در سایر كشورها و درسنین مختلف توسط پژوهشگران انجام شده است كه همگی گویای اهمیت رشد اجتماعی و متغیرهای اجتماعی در رشدزبانی كودك هستند.

مطالعات ذكر شده بیانگر آن است كه یكی از موضوعاتی كه در سا لهای اخیر مورد توجه قرار گرفته است، بحث ارتباط رشد زبان و مهار تهای اجتماعی كودكان است و از آن جایی كه تا كنون در این زمینه پژوهشی در سطح جامعه ایران و به زبان فارسی در كودكان طبیعی پیش دبستانی صورت نگرفته است و با در نظر گرفتن تأثیر به سزایی كه این بررسی درانجام مداخلات درمانی و ملاحظات آموزشی- تربیتی كودكان پیش دبستانی دارد، شایسته است كه در این خصوص، تحقیق و مطالعه ای صورت پذیرد. نتایج این تحقیق می تواند اهمیترشد مهارت های اجتماعی و آموزش آن در موقعی تهای ارتباطی را به عنوان عامل تأثیرگذار بر رشد زبان مشخص نماید و با توجه به اهمیت بررسی زبان در سنین طلایی زبان آموزی و ارتباط احتمالی آن با مهار تهای اجتماعی،می توان از آن جهت طر حریزی برنام ههای درمانی، آموزشی ومشاوره ای استفاده نمود. در بین صاحبنظران در پاسخ به این سؤال که زبان امری فطری است یا این که جنبه ی اکتسابی دارد باعث به وجود آمدن نظریه های مختلفی شده است . که برخی از آن ها همانند اسکینر فراگیری زبان را کاملاً اکتسابی می دانند. عده ای دیگر نیز مانند پیاژه زبان را محصول رشد ذهنی می دانند و گروهی نیز مانند بندورا معتقدند که زبان را می توان از طریق یادگیری مشاهده ای به کودکان یاد داد و سرانجام بعضی دیگر مثل چامسکی خاستگاه زبان را امری ذاتی می دانند و معتقدند که کودکان از نظر زیست شناختی مستعد و آماده یادگیری و کاربرد زبان هستند. بر مربیان و معلمان لازم است برای آموزش مهارتهای پایه ی زبان با نظریه های مختلفی که فراگیری زبان را تبیین می کنند آشنا شده و اصول هر کدام از این رویکردها را در زبان آموزی به کار گیرند. در این مقاله سعی شده است که چهار نظریه ی اصلی زبان آموزی که شامل نظریه های رفتاری ، فطری نگر ، شناختی و اجتماعی است به تفصیل بررسی شود و به کاربردهای هر کدام در آموزش هر چه بهتر مهارت های زبان اشاره شود.

(Travis 2001) مهارت‏های اجتماعی را این‏گونه تعریف می‏کنند: رفتار‏های اکتسابی جامعه‏پسندی که فرد را قادر می‏سازند تا آن‏گونه با دیگران تعامل کند که واکنش‏های مثبت آنان را برانگیخته و از واکنش‏های منفی آن‏ها اجتناب ورزد. آنان معتقدند که پنج عامل این تعامل‏ها را تسهیل می‏کنند که عبارتند از همکاری، قاطعیت، خویشتن‏داری، مسئولیت‏پذیری و همدلی. در مجموع، مهارت‏های اجتماعی به خزانه‏های رفتار، اعمال و راهبردهایی که یک فرد در تعامل با دیگران به کار می‏بندد اشاره دارد

از طرفی، داده‏های نظری نشان می‏دهند که بین رشد زبان و مهارت‏های اجتماعی رابطۀ مستقیمی وجود دارد. نظریات گوناگونی در زمینۀ اکتساب زبان از این امر حمایت می‏کنند، که از آن جمله می‏توان به مدل تعاملی زبان که توسط Clark (2003) ارئه شده است اشاره کرد. در این مدل فرایند اکتساب زبان شامل تعامل‏های دو جانبۀ پیش‏رونده بین رفتارهای کودک و والدین است که تأخیر رشدی زبان، پویایی این تعامل‏ها و تجربه‏های سازندۀ اجتماعی را کاهش می‏دهد یا برعکس

Weismer (1999) خاطر نشان می‏کنند که هم‏پوشانی بین رفتارهای اجتماعی و زبانی طی دوران رشد، بر رابطۀ تأخیر زبان بیانی با کمبود کفایت اجتماعی دلالت دارد. Horwitz و همکاران (2003) رابطۀ کفایت اجتماعی با رشد زبان را در 1189 کودک پیش‏دبستانی مبتلا به تأخیر بررسی کردند. همچنین، McCabe و Meller (2004) به بررسی بین رشد زبان و کفایت اجتماعی در کودکان چهار تا پنج سالۀ هنجار و دچار آسیب زبانی ویژه پرداختند. Marton و همکاران (2005) نیز به بررسی این رابطه در 19 کودک هفت تا ده سالۀ مبتلا به آسیب زبانی ویژه و 19 کودک بهنجار پرداختند

یکی از موضوعاتی که در سال‏های اخیر مورد توجه قرار گرفته است ارتباط بین رشد زبان و مهارت‏های اجتماعی در کودکان است. از آنجایی که تا کنون در این زمینه پژوهشی در سطح جامعۀ ایران در کودکان طبیعی و به زبان فارسی صورت نگرفته است و با در نظر گرفتن تأثیر به‏سزایی که این بررسی در انجام مداخله ‏های درمانی و ملاحظات آموزشی‏ـ‏تربیتی کودکان پیش‏دبستانی دارد.

 

 

 

2-1 بیان مسئله:

براساس نظریه‏های رفتاری آنچه باعث افزایش دامنه و رشد زبانی کودکان پیش‏دبستانی و پایۀ اول دبستان می‏شود علاوه بر خانواده، محیط مدرسه، معلمان و همکلاسی‏هاست که زمینه یادگیری کودک را فراهم می‏کنند و کودک با مشاهده، سرمشق‏گیری و تقلید از رفتار کلامی آنها به رشد گفتار و زبان

 خود کمک می‏کند. کودکان در این مقطع سنی اطلاعات زیادی را از طریق شنیداری کسب می‏کنند، و همزمان با آن، مهارت‏های گفتاری، خواندن و نوشتن نیز در آنها به سرعت رشد می‏کند. با وجود تأکید نظریه‏پردازان شناختی بر وجود استعداد‏های شناختی خاص برای رشد زبان، آنها همچنین به اهمیت غیرقابل انکار تأثیر محیط در یادگیری زبان نیز اشاره دارند و برقراری ارتباط اجتماعی را یکی از کارکردهای زبان می‏دانند. یافته‏های پژوهش حاضر نشان می‏دهد که رشد زبان بیانی رابطه‏ای مثبت و معنی‏دار با امتیاز کل مهارت‏های اجتماعی دارد. بنابراین می‎توان گفت افزایش در میزان رشد اجتماعی افزایشی در میزان رشد زبانی و برعکس در پی خواهد داشت و این مسئله با نظریه‏های مطرح شده توسط نظریه‏پردازان شناختی همسو است.

براساس نگرش خود نسبت به مسئلۀ مهارت‏های اجتماعی، دربارۀ مهارت اجتماعی کودک به دو گونۀ متفاوت پاسخ دهند. از طرفی، والدین در ارزیابی کودک خود ممکن است دچار سوگیری باشند، ولی مربی هر کودک را با کودکان دیگر مقایسه می‏کند، ولی هر مادر فقط کودک خود را در نظر می‏گیرد، در حالی که مهارت اجتماعی در ارتباط معنی می‏یابد. بنابراین مربی مهدکودک ارتباط را بدون سوگیری و در ارتباط با سایر کودکان، ولی مادر ارتباط را با تعداد محدود افراد خانواده که معمولاً بزرگسال هستند، می‏سنجد(9). از این رو، می‏توان به والدین، به‏ویژه والدین دارای کودک دچار اختلالات زبانی، آموزش‏های لازم را در زمینۀ نحوۀ درست برقراری ارتباط با کودک ارائه داد. به‏علاوه، اقدامات مربوط به بهبود زبان بیانی و مهارت‏های اجتماعی تا حد زیادی متوجۀ اصلاح تعاملات والد‏‏ـ‏کودک خواهد بود. نتایج پژوهش حاضر بیانگر رابطه بین ابعاد خویشتن‏داری، همکاری و قاطعیت با رشد زبان بیانی است، و این رابطه در اکثر موارد مثبت و معنی‏دار بود.

شایسته است که در این باره تحقیق و مطالعه‏ صورت پذیرد. از طرفی، این پژوهش گامی است برای پاسخ‏گویی به پرسش‏هایی که همواره والدین کودکان دچار اختلال گفتار و زبان از آسیب‏شناسان گفتار و زبان می‏پرسند، که آیا قرار گرفتن کودک در یک محیط آموزشی مانند مهدکودک و تعامل با کودکان دیگر کمکی به رشد گفتار و زبان وی می‏کند؟ براین اساس و با توجه به اهمیت بررسی زبان در سنین طلایی زبان‏آموزی و ارتباط احتمالی آن با مهارت‏های اجتماعی، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطۀ بین رشد زبان بیانی و ابعاد مهارت‏های اجتماعی در کودکان چهار تا شش سالۀ شهرستان سرپل ذهاب در سال1393 اجرا گردید.

 

 

 

3-1 اهمیت و ضرورت تحقیق:

براساس نظریه‏های رفتاری آنچه باعث افزایش دامنه و رشد زبانی کودکان پیش‏دبستانی و پایۀ اول دبستان می‏شود علاوه بر خانواده، محیط مدرسه، معلمان و همکلاسی‏هاست که زمینه یادگیری کودک را فراهم می‏کنند و کودک با مشاهده، سرمشق‏گیری و تقلید از رفتار کلامی آنها به رشد گفتار و زبان خود کمک می‏کند. کودکان در این مقطع سنی اطلاعات زیادی را از طریق شنیداری کسب می‏کنند، و همزمان با آن، مهارت‏های گفتاری، خواندن و نوشتن نیز در آنها به سرعت رشد می‏کند. با وجود تأکید نظریه‏پردازان شناختی بر وجود استعداد‏های شناختی خاص برای رشد زبان، آنها همچنین به اهمیت غیرقابل انکار تأثیر محیط در یادگیری زبان نیز اشاره دارند و برقراری ارتباط اجتماعی را یکی از کارکردهای زبان می‏دانند.

اکتساب گفتار و زبان یکی از مهم‏ترین مؤلفه‏های رشد است که تعامل اجتماعی نقش بنیادی را در این فرایند ایفا می‏کند. تحقیقات اخیر نشان داده است که توانایی‏های زبانی کودک ارتباط نزدیکی با مهارت اجتماعی وی دارد. كفایت اجتماعی سازه ای بزرگ است كه مهارت اجتماعی، جزء كوچك و مهمی از آن به حساب می آید. مهارت اجتماعی مفهومی پیچیده و چند بعدی دارد.  مهارت های اجتماعی اشاره دارد به خزانه های رفتار، اعمال و راهبردهایی كه یك فرد در تعامل با دیگران به كار می بندد

در این میان مربی شاید اولین كسی است كه به مشكلاتی در مهار تهای شنیداری و گفتاری كودك پی می برد. این مشكلات گاه در حیطه زبان بیانی است كه شامل توانایی های كودك در ارتباط با دیگران از طریق صحبت كردن و نوشتن می شود و گاه در حیطه زبان دریافتی است كهشامل توانایی كودك در درك و فهم اطلاعات دریافتی از دیگران به صورت كلامی و نوشتاری است. گاهی نیز این مشكلات در حیطه تلفظ و تولید آوا است كه شامل توانایی كودك در تولید تلفظ صحیح كلمات می شود.

 

داده های نظری اظهار می دارند كه رشد زبان و عملكردهای ارتباطی و اجتماعی كودك كه ارتباط دو طرفه ای با یكدیگر دارند، نقشی كلیدی در روند رشد كودك ایفا می كنند. وقتی رمزهای زبانی برای برقراری ارتباط استفاده می شوند، با استفاده از این رمزها یك واقعه اجتماعی رخ می دهد در مقابل توانش یا فعالیت های اجتماعی هم با در نظر گرفتن آن در بطن مهارت های زبانی فهمیده می شوند لذا، به دلیل این نقش های وابسته به هم، سؤالاتی درباره ماهیت دقیق ارتباط بین زبان و مهارت های اجتماعی كودكان در حال رشد مطرح است.

 

زبان آموزی کودکان

-بررسی نقش خرده‏آزمون واژگان شفاهی در مقیاس نظام درجه‏بندی مهارت‏های اجتماعی فرم والدین

-بررسی نقش خرده‏آزمون واژگان شفاهی در مقیاس نظام درجه‏بندی مهارت‏های اجتماعی معلمین

 

1-5فرضیه‎های تحقیق

-بین ابعاد مهارت‏های اجتماعی با ابعاد زبان بیانی رابطه وجود دارد.

-بین زبان بیانی و مهارت‏های اجتماعی معلم  در زبان آموزی کودکان رابطه وجود دارد.

-بین زبان بیانی و مهارت‏های اجتماعی والدین در زبان آموزی کودکان رابطه وجود دارد.

-بین خرده ‏آزمون واژگان شفاهی و مهارت‏های اجتماعی فرم والدین رابطه وجود دارد.

-بین خرده ‏آزمون واژگان شفاهی و مهارت‏های اجتماعی معلمین رابطه وجود دارد.

 

6-1 تعاریف نظری متغیرها:

1-6-1 تعریف نظری مهارت های اجتماعی:

مهارت های اجتماعی عبارت است از توانایی برقراری روابط بین فردی با دیگران به نحوی که از نظر جامعه قابل قبول بوده و منطبق بر عرف جامعه باشد و در عین حال برای جامعه سودمند بوده و بهره ای دوجانبه داشته باشد. تحقیق و پژوهش های مختلف نشان داده اند هر چه ارتباط های اجتماعی سالم تر و بیشتری داشته باشید، از سلامت جسمی و روانی بالاتری برخوردار خواهید بود. به همین دلیل بسیار مهم است که در شروع زندگی بزرگسالی خود با این مهارت ها آشنا شده، آنها را تمرین و تکرار کرده و در صورت نیاز از دیگران و متخصصان مورت بگیرید (Madhavm & Grover, 1998).

2-6-1 تعریف عملیاتی مهارت های اجتماعی :

به نمره‎ای اشاره دارد كه آزمودنی در مهارت‏های اجتماعی (social skill rating system: SSRS) به دست می‎آورد.

3-6-1 تعریف نظری زبان آموزی :

شامل توانایی كودك در درك و فهم اطلاعات دریافتی ازدیگران به صورت كلامی و نوشتاری است(Madhavm & Grover, 1998).

4-6-1 تعریف عملیاتی زبان آموزی :

به نمره‎ای اشاره دارد كه آزمودنی در پرسشنامه(test of language development-TOLD-)  به دست می‎آورد.

 

***ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد

یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است***

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

 

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

 

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

 

 با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند