دانشگاه آزاد اسلامی

واحد تهران مرکزی

دانشکده روانشناسی وعلوم اجتماعی ،گروه مردم­شناسی

پایان­نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد ( M.A)

گرایش: مردم­ شناسی

عنوان: مطالعه مردم­شناختی کاربرد داروهای گیاهی در درمان

مردم کرد کرمانج

استاد راهنما:

دکتر محمد عارف

استاد مشاور:

دکتر امیرمسعود امیرمظاهری

پاییز 1393

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                   صفحه

چکیده

فصل اول:کلیات تحقیق

1-1 مقدمه 3

1-2  بیان موضوع. 5

1-3 اهداف پژوهش… 6

1-4 پرسشهای پژوهش… 7

1-5 روش پژوهش… 7

1-6 قلمروپژوهش… 8

1-7 تعریف مفاهیم. 11

فصل دوم:ادبیات پژوهش

بخش اول. 19

2-1)  پیشینه پژوهش… 19

2-2) طب و طبابت در ایران باستان. 20

2-3)  طب در اسلام 28

2-4)  اصول طب و بهداشت در دین اسلام و روایت معصومین. 30

2-5) طب درجهان. 31

بخش دوم:مبانی نظری پژوهش… 35

2-6) نظریه کارکردگرایی. 35

2-7) کارکردگرایی ساختاری. 36

2-8) نظریه تکاملگرایی. 37

2-9) محیط شناسی فرهنگی. 38

2-10) کنش متقابل نمادین. 39

فصل سوم:روش پژوهش

3-1)  روش پژوهش… 42

3-2)  ابزار پژوهش… 43

فصل چهارم:داده ها

4-1)  گیاه درمانی. 45

4-2)  تاریخچه گیاهان دارویی. 45

4-3)  زمان جمعآوری اندامهای گیاهان دارویی. 48

4-4) گیاهان دارویی مورد استفاده در منطقه؛ 49

فصل پنجم:استنتاج

نتیجه گیری. 115

منابع و مآخذ. 123

چکیده

از آغازین زمان تمدن، مردم با گیاهان پیرامونشان ارتباط داشته­اند. اعتقاد به قدرت شفادهی گیاهان شاید خیلی پیش­تر از این­که آن­ها به ثبت برسند در میان مردمان وجود داشته­است. گیاهان علاوه بر این­که در زندگی و حیات مادی انسان­ها نقش داشته­اند، در شکل­گیری ساختار اسطوره­ها، باورها و اعتقادات نیز دخیل بوده­اند.

وابستگی انسان به طبیعت به منظور تامین نیازهای اساسی مادی خود همچون خوراک، پوشاک و مسکن، بیش از همه با گیاه ارتباط می­یابد، تعریف جامعه انسانی بدون توجه به وابستگی آن به قلمرو گیاهی معنا ندارد.

بررسی چگونگی این ارتباط تنگاتنگ میان انسان و گیاه در قالب علم قوم­گیاه­شناسی انجام می­گیرد.           قوم­گیاه­شناسی Ethnobotany علمی است میان­رشته­ای و از دیدگاه مردم­شناسی، به مطالعه روابط بسیار   پیچیده­ای که بین انسان و گیاه وجود داشته و دارد می­پردازد و رشته­ای است فراگیر، زیرا هیچ گروهی از مردم را نمی­توان یافت که زندگی ایشان به گیاهان وابسته نباشد، از گیاهان بهره­برداری نکنند و بر نام­گذاری و طبقه­بندی گیاهان در بوم­گاهشان نپرداخته باشند.

ایران به­دلیل سابقه تاریخی طولانی و نیز اقوام، نژاد، زبان و اقلیم­های متفاوت، کشوری سرشار از تجارب و آرا و عقاید طبی شفاهی است. مردم کرد کرمانج که این پژوهش با هدف بررسی مردم­شناختی کاربرد گیاهان دارویی در درمان، میان آنان و با تکیه بر روش پژوهش میدانی تنظیم شده­است نیز، از این تجارب طبی و  روش­های درمانی استفاده می­کنند. به همین سبب و با توجه به این امر که حفظ تجربیات مردم و جمع­آوری و مکتوب نمودن آن موجب احیاء این علم در کنار پیشرفت­های طب مدرن می­گردد، کابردهای مردمی گیاهان و دانش بومی آنان با مطالبی که در کتب قدیمی و مرجع ثبت شده و نیز کاربردهای درمانی نوین مقایسه شده و این نتیجه حاصل آمده که بسیاری از گیاهانی مورد استفاده در میان این مردم در پزشکی نوین نیز از جایگاه درمانی برخوردار هستند. همچنین بسیاری از روش­های درمان مردمی مورد تایید می­باشند.

1-1 مقدمه

مردم­شناسی علم مطالعه پدیده­های اجتماعی در زمینه فرهنگی آن­ها، با وجود عمر نسبتا کوتاه خود در مقایسه با دیگر علوم توانسته زوایای متنوعی از فرهنگ­ها را به­تصویر و قلم بکشد و برای استفاده گسترده در زمان حال و آینده آرشیو سازد. در این­میان از جمله موضوعاتی که جای پرداختن بسیار دارد، طب سنتی است. «به تعبیری عام، طب سنتی طب عادی مردم کوچه و بازار یا طب توده است».(نفیسی،35:1362)

«به تعبیری عمیق­تر طب سنتی مجموعه­ای از دانستنی­های علمی، تجربی و باورهای عامیانه در باب علت بیماری­ها، شناخت طبایع، شیوه­های معالجه، ابزار و داروهای گیاهی و غیرگیاهی، اوراد و اذکار و … را شامل می­شود و در نگاهی جهانی از زاویه­ای دیگر طب سنتی شامل اعمال، روش­ها، دانش و اعتقادات مربوط به سلامتی، ترکیب داروهای گیاهی، حیوانی و معدنی، درمان روحی، فنون و کارهای­دستی که به­صورت منفرد و یا ترکیبی جهت معالجه، تشخیص و پیش­گیری از بیماری­ها و یا حفظ سلامتی می­شود».(رجحان،5:1373)

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید