دانشگاه پیام نور

دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی

گروه علمی جغرافیا

پایان نامه برای دریافت مدرک کارشناسی ارشد در رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری

عنوان پایان نامه :

اثربخشی مقررات طرح های تفصیلی

بر نوسازی و بهسازی بافت فرسوده شهر اصفهان 

استاد راهنما : دکتر نفیسه مرصوصی

استاد مشاور : دکتر محمود محمدی

آبان 1390

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

چکیده

با توجه به مشکلات موجود در شهرهای بزرگ مانند گسترش شهر بر روی اراضی باارزش کشاورزی پیرامون و فرسودگی فضایی – کالبدی بافتهای درونی شهر، لزوم اتخاذ روشها و راهبردهایی جهت برقراری توسعه پایدار شهرها بیش از پیش ضرورت دارد. در این خصوص راهبرد توسعه درون زای شهری، یعنی توجه به بهسازی بافت و نوسازی در بافتهای درونی و فرسوده شهرها- بدلیل وجود توانهای بالقوه و بالفعل موجود در آنها – روشی است که می تواند معضلات فضایی و کالبدی شهرها را حل نماید. اما یکی از موانع دسترسی به توسعه پایدار دورنی شهرها در این بافتها ضوابط و مقررات طرح های تفصیلی می باشد که در اغلب موارد، بدون مبانی علمی و تخصصی ، به عنوان مانعی دست و پاگیر جهت نوسازی اینگونه بافت ها می باشد. از جمله این ضوابط و مقررات، ضوابط ارتفاعی ساختمانها است. تحقیق حاضر در پی بررسی اثربخشی ضوابط و مقررات طرح های تفصیلی بر بهسازی و نوسازی مسکن در بافت فرسوده شهر اصفهان می باشد تا با شناسایی این تاثیرات محدودیت های قوانین شناسایی و راهکارهای اصلاح آنها بیان گردد.

با توجه به موضوع تحقیق، روش بکار رفته شده در این پایان نامه، روش توصیفی – تحلیلی می باشد. درتحقیق حاضر پس از ارائه مولفه های ارتفاعی در بافت های فرسوده و طرح 6 مدل، راهکارهایی مربوطه ارائه می گردد.

کلید واژه ها : مقررات شهرسازی، طرح تفصیلی، ضوابط ارتفاعی، بافت فرسوده، بهسازی، نوسازی.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                صفحه

بخش اول : مبانی نظری و فنی تحقیق

فصل اول : کلیات طرح تحقیق                                                                         

  • طرح مسئله2
  • سوالات تحقیق4
  • فرضیات تحقیق4
  • اهداف تحقیق5
  • سابقه و ضرورت انجام تحقیق5
  • کاربرد تحقیق5
  • استفاده کنندگان از نتیجه پایان نامه ( اعم از مؤسسات آموزشی ، پژوهشی ،  دستگاههای اجرایی و غیره )6
  • جنبه جدید بودن و نوآوری طرح6
  • روش انجام تحقیق6
  •  جامعه آماری و تعداد نمونه7
  • روش تجزیه و تحلیل اطلاعات7
  • تعریف مفاهیم و اصطلاحات کلیدی7

1-12-1- اثربخشی8

1-12-2-  مقررات8

1-12-3- ضوابط و مقررات شهرسازی8

1-12-4-  طرح تفصیلی9

1-12-5-  بافت فرسوده شهری9

1-12-6-  ضوابط ارتفاع10

عنوان                                                                                                                                صفحه

1-12-7-  ضوابط سایه اندازی10

1-12-8-  نوسازی11

1-12-9- بهسازی12

1-13- جمع بندی و نتیجه گیری12

 

فصل دوم : مبانی نظری تحقیق

2-1- مقدمه14

2-2- توسعه پایدار15

2-2-1- توسعه پایدار شهری15

2-2-2-  شاخص های توسعه پایدار شهری17

2-2- 2-1-  شاخص سیاسی17

2-2-2- 2- شاخص های اجتماعی – فرهنگی 17

2-2-2-3-  شاخص های اقتصادی18

2-2-2-4- شاخص فناوری19

2-2-2-5-  شاخص زیست محیطی19

2-3- بررسی  بافت های شهری 20

2-3-1- بافت تاریخی 20

2-3 -2- بافت قدیم 21

2-3-3- بافت پیرامونی یا بافتهای با اسکان غیررسمی 21

2-3-4- بافت فرسوده 21

2-3-4-1-بافت های دارای میراث های شهری22

2-3-4-2-  بافت های شهری(فاقد میراث شهری) 22

2-3-4-3-  بافت های حاشیه ای (سکونتگاههای غیررسمی ) 22

عنوان                                                                                                                                صفحه

2-3-5- ویژگی عمومی بافتهای فرسوده 23

2-3- 5- 1-  عمر ابنیه 23

2-3- 5- 2-  دانه بندی و تعداد طبقات23

2-3- 5- 3-  نوع مصالح23

2-3- 5- 4-  وضعیت دسترسی ها 23

2-3-5- 5- وضعیت خدمات و زیر ساختهای شهری 24

2-4- دیدگاههای نظری در زمینه بهسازی و نوسازی بافتهای شهری 24

2-4-1- اوژن ویوله لودو ( 1879- 1814 م )24

2-4-2- جان راسکین (1900- 1818م)25

2-4-3- کامیلیو سیت (1843-1904م)26

2-4-4- کامیلو بویی تو (1914-1836) 26

2-4-5- لوکا بلترامی ( 1933-1854) 27

2-4-6- لودویکو کوارونی (1987-1911) 28

2-4-7- گوستاو جیووانی (1873-1947) 29

2-4-8- پاتریس گدس(1854-1932م )29

2-4-9- شارل اوارد ژانره مشهور به لوکوربوزیه (1887 -1965 م)30

2-4-10- کوین لینچ (1984-1918 م )31

2-4-11- کنزو تانگه  (1913)32

2-4-12- ادموند بیکن (1910- 2005 )32

2-5- روشهای مداخله در زمینه بهسازی و  نوسازی بافتهای فرسوده 33

2-5-1- روش حفاظتی – بهداشتی34

2-5-2- روش حفاظتی – تزیینی34

2-5-3- روش بازسازی شهری34

2-5-4- روش مرمتی معماری – شهری برای فضاهای محدود 35

عنوان                                                                                                                                صفحه

2-5-5-روش جامع مرمت شهری35

2-6- جمع بندی و نتیجه گیری36

 

فصل سوم : مبانی فنی تحقیق

3-1- مقدمه38

3-2- روشهای تعیین ارتفاع39

3-2 -1- روش گاباری39

3-2 -2-روش سطح اشغال زمین و طبقات40

3-2-3-روش سطح فضای باز41

3-2-4- روش سطح آشکاری آسمان41

3-2-5- روش شاخص روشنایی43

3-3- عوامل و مولفه های موثر بر ارتفاع پذیری ساختمانها44

3-3-1- عوامل و مولفه های عام و کلی45

3-3-1-1-  عوامل و مولفه های طبیعی – اقلیمی موثر در  ارتفاع پذیری ساختمانها45

3-3-1-1-1- عرض جغرافیایی وموقعیت سالیانه خورشید( نقاط اوج و حضیض سالیانه خورشید)45

3-3-1-1-2- موقعیت خورشید46

3-3-1-1-3- اقلیم و شرایط آب و هوایی منطقه48

3-3-1-1-4- توپوگرافی و شیب زمین50

3-3-1-2- عوامل ومولفه های حقوقی و قانونی(ضوابط و مقررات شهرسازی طرح تفصیلی) ارتفاع پذیری ساختمان ها51

3-3-1-2-1- منطقه بندی ارتفاعی شهر52

3-3-1-2-2- حرایم و محدودیتهای ارتفاعی52

3-3-2- عوامل و مولفه های خاص و موضعی53

3-3-2-1- ویژگی ها و مشخصات فضایی – کالبدی فردی پلاک و ساختمان54

عنوان                                                                                                                                صفحه

3-3-2-1-1-  جهت گیری قطعات و دانه بندیهای شهری نسبت به خورشید یا رون 54

3-3-2-1-2-  نسبت طول به عرض زمین59

3-3-2-1-3- الگوی کالبدی ساخت مسکن60

3-3-2-1-4- مساحت زمین61

3-3-2-1-5- مقطع و شکل طبقاتی ساختمانهای سایه پذیر61

3-3-2-1-6- شکل همجواری ساختمان با ساختمانهای پیرامون64

3-3-2-1-7 – نحوه  قرار گیری ، نسبت  و چیدمان باز شوها  و  پنجره های  جبهه  جنوبی ( جبهه اصلی )

ساختمانهای شمالی65

3-3-2-1-8- سطح اشغال66

3-3-2-1-9- شکل سطح اشغال (ترکیب توده و فضا )66

3-3-2-1-10- جهت گیری پلاک نسبت به معبر یا دسترسی پلاک به معبر74

3-3-2-2- ویژگیها و مشخصات فضایی – کالبدی گروهی پلاک ها و ساختمانهای همجوار و بافت77

3-3-2-2-1- الگوی شبکه معابر78

3-3-2-2-2- عرض معابر78

3-3-2-2-3- جهت معابر79

3-4- جمع بندی و نتیجه گیری 79

فصل چهارم : مروری بر تجارب طرح های توسعه شهری در جهان

4-1- مقدمه82

4-2- نگرشی به تاریخچه  طرح های توسعه شهری در جهان83

4-2-1- تجارب انگلستان 89

4-2-2- تجارب فرانسه93

4-2-3- تجارب کشور آلمان96

4-2-4-تجارب کشور ایالات متحده آمریکا98

عنوان                                                                                                                                صفحه

4-2-5- تجارب چین100

4-2-6- تجارب ژاپن100

4-3- جمع بندی و نتیجه گیری106 

فصل پنجم : جایگاه طرح های توسعه شهری در نظام برنامه ریزی شهری ایران

5-1- مقدمه108

5-2- بررسی اصطلاحات قانونی109

5-2-1- قانون 109

5-2-1-1- قانون اساسی109

5-2-1-2- قانون عادی109

5-2-1-3- آیین نامه110

5-2-1-4- تصویب نامه110

5-2-1-5- بخشنامه110

5-3- تجارب ایران در نظام برنامه ریزی شهری111

5-4- نظام طرحهای توسعه شهری در ایران 117

5-4-1- طرح های جامع118

5-4-2- طرح های  توسعه و عمران شهر و حوزه نفوذ118

5-4-3- طرح های هادی شهری 119

5-4-4- طرح های جزئیات شهرسازی119

5-4-5- طرح های آماده سازی زمین120

5-4-6- طرح های  شهرستان120

5-4-7- طرح های  منطقه شهری121

5-4-8- طرح های بهسازی و نوسازی بافتهای قدیم121

5-4-9- طرح های تفصیلی122

عنوان                                                                                                                                صفحه

5-5- جمع بندی و نتیجه گیری123

فصل ششم : ضوابط و مقررات ارتفاع پذیری بافت های شهری

6-1- مقدمه125

6-2- ضوابط و مقررات عام سایه اندازی بافت های شهری126

6-2-1- تصویب طرح های ملی موثر در توسعه شهرها126

6-2-2-  ضوابط   منطقه بندی  و تعیین   تراکم های  ساختمانی و کاربری  اراضی  در  طرح های  توسعه

شهری126

6-2-3-  ضوابط و مقررات افزایش تراکم و بلند مرتبه سازی127

6-2-4- ضوابط و مقررات منطقه بندی مسکونی شهرها به مجتمع آپارتمانی، چندخانواری و تک واحدی در جهت حفظ حقوق همسایگی در واحدهای مسکونی به لحاظ تأمین نور، آفتاب و عدم اشراف129

6-2-5- کنترل تراکم ساختمانی و تعیین سطح اشغال در مناطق مسکونی ( براساس حفظ سرانه فضای باز، تشویق بلندمرتبه سازی، کاهش سطح زیربنای مسکونی و عدم تفکیک )130

6-2-6- ارتفاع ساختمان ( تعداد طبقات روی پیلوت ) با توجه به عرض ترافیکی گذرهای اطراف131

6-2-7- احداث ساختمان های (6) طبقه و بیشتر در شهر تهران132

6-2-8- جلوگیری از افزایش محدوده شهرها133

6-2-9- موضوع بافت های فرسوده شهری133

6-2-10- شاخصهای شناسایی بافت های فرسوده شهری134

6-2-11- اعطای تراکم تشویقی در بافتهای فرسوده شهری134

6-2-12- آیین نامه اجرایی قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن135

6-3- ضوابط و مقررات خاص ارتفاع پذیری بافت های شهری136

6-3-1- مقدمه136

6-3-2- ضوابط و مقررات ساختمانی و شهرسازی طرح تفصیلی شهر اصفهان136

عنوان                                                                                                                                صفحه

6-3-3- تعریف مفاهیم138

6-3-4- ضوابط و مقررات عمومی140

6-3-4-1- مشرفیت، معماری و نحوه استقرار بناها141

6-3-4-2- پارکینگ ها143

6-4- جمع بندی و نتیجه گیری143

 

بخش دوم : تجزیه و تحلیل یافته ها و ارائه راهکارهای پیشنهادی تحقیق

 

فصل هفتم : شناخت اجمالی نمونه موردی

7 -1- مقدمه147

7-2- معرفی اجمالی شهر اصفهان148

7 -2-1  موقعیت جغرافیایی شهر اصفهان148

7-2-2- توپوگرافی شهر اصفهان148

7-3- مهمترین عناصر اقلیمی در شهر اصفهان149

7-3-1-  درجه حرارت150

7-3-2- ساعات آفتابی151

7-3-3- موقعیت خورشید152

7-3-4- سایر عناصر اقلیمی156

7-4- بررسی تحولات جمعیتی در سرشماریهای رسمی کشور156

7-5- تاریخچه شکل گیری ساختار فضایی – کالبدی شهر اصفهان160

7-6- شناخت بافت فرسوده در سطح مناطق شهری اصفهان164

7 -7- طرح های توسعه شهری در اصفهان168

7-7-1- طرح های جامع کوکس (1338 ه.ش )169

عنوان                                                                                                                                صفحه

7-7-2- طرح جامع و تفضیلی ارگانیک170

7-7-3- طرح منطقه اصفهان172

7-7-4- طرح تجدید در طرح جامع وتفضیلی ارگانیک173

7-7-5- طرح بازنگری طرح تفصیلی174

7-8- جمع بندی و نتیجه گیری176

 

فصل هشتم : تجزیه و تحلیل یافته ها

8-1- مقدمه179

8-2-  تدوین  مدل  نظری  و تجریدی  عوامل و مولفه های  موثر در  ارتفاع پذیری  ساختمانها  در  شهر

اصفهان180

8-2-1- عوامل و مولفه های عام و کلی181

8-2-1-1- عوامل و مولفه های طبیعی – اقلیمی موثر در ارتفاع پذیری ساختمانها181

8-2-1-1-1- عرض جغرافیایی و موقعیت سالیانه خورشید(نقاط اوج و حضیض سالیانه خورشید)182

8-2-1-1-2- موضع یا مسیر حرکت روزانه خورشید182

8-2-1-1-3- اقلیم و شرایط آب و هوایی منطقه182

8-2-1-1-4- توپوگرافی و شیب زمین183

8-2-1-2- عوامل و مولفه های حقوقی و قانونی ( ضوابط و مقررات شهرسازی طرح تفصیلی ) ارتفاع پذیری ساختمان ها184

8-2-1-2-1- پهنه بندی ارتفاعی184

8-2-1-2-2- حرایم و محدودیتهای ارتفاعی185

8-2-2- عوامل و مولفه های خاص و موضعی185

8-2-2-1- ویژگی ها و مشخصات فضایی – کالبدی فردی185

8-2-2-1- جهت گیری قطعات و دانه های شهری نسبت به خورشید یا رون186

8-2-2- 2- نسبت طول به عرض زمین186

عنوان                                                                                                                                صفحه

8-2-2- 3-  الگوی کالبدی ساخت مسکن188

8-2-2- 4-  مساحت زمین188

8-2-2- 5- شکل ساختمان189

8-2-2- 6- سطح اشغال189

8-2-2- 7- شکل سطح اشغال190

8-2-2- 8- جهت گیری پلاک نسبت به معبر190

8-2-2- 9- نسبت بازشوها در جبهه اصلی ساختمان191

8-2-3- ویژگیها و مشخصات فضایی – کالبدی گروهی پلاک ها و ساختمانهای همجوار و بافت191

8-2-3-1- الگوی شبکه معابر191

8-2-3-2- عرض معابر192

8-2-3-3- جهت معابر192

8-3- تدوین مثال واره های ارتفاع پذیری ساختمانها193

8-3-1- مثال واره های شماره 1 196

8-3-2- مثال واره های شماره 2 203

8-3-3- مثال واره های شماره 3 208

8-3-4- مثال واره های شماره 4 214

8-3-5- مثال واره های شماره 5 220

8-3-6- مثال واره های شماره 6 226

8- 4- تحلیل مدل نظری و تجریدی ارتفاع پذیری ساختمانها در نمونه های عملی بافت شهری اصفهان232

8-4-1- نمونه  منظم بافت فرسوده شهری233

8-4-2- نمونه نامنظم بافت فرسوده شهری239

8-5- جمع بندی و نتیجه گیری245

عنوان                                                                                                                                صفحه

فصل نهم : نتیجه گیری و ارائه راهکارهای پیشنهادی

9-1- مقدمه247

9- 2- مروری بر مطالعات پیشین248

9-3-  بررسی سوال و فرضیه تحقیق248

9-4- ارائه راهکارهای پیشنهادی مرتبط با موضوع تحقیق251

9-4-1- تغییر نسبت طول به عرض251

9-4-2- اضافه کردن ارتفاع پیلوت یا زیرزمین به ارتفاع ساخت قطعه جنوبی252

9-4-3- اضافه کردن ارتفاع پنجره ارتفاع  ساخت قطعه جنوبی252

9-4-4- اضافه نمودن میزان عقب نشینی جبهه شمالی به ارتفاع بنا (تغییر در نحوه استقرار بنا در قطعه)253

9-4-5- تغییر و اصلاح ضابطه سایه اندازی  40%  طول پلاک شمالی به رعایت 40 %  طول  خود  همان  پلاک253

9-4-6- تغییر در استانداردهای ساعات نیاز به بهره مندی از نور خورشید254

9-5- بررسی راهکارهای پیشنهادی در مثال واره های ارتفاع پذیری ساختمانها254

9-5-1- مثال واره های شماره 1 راهکارهای اجرایی پیشنهادی254

9-5-2 مثال واره های شماره 2 راهکارهای اجرایی پیشنهادی257

9-6-  محدودیتها و مشکلات تحقیق261

9-7- پیشنهادات تحقیقات بعدی263

9-8- جمع بندی و نتیجه گیری263

بخش سوم : منابع و ماخذ

فهرست منابع 265

عنوان                                                                                                                                صفحه

فهرست جداول

جدول 3-1 : مزایا و معایب گونه های مختلف واحدهای مسکونی62

جدول 4-1 : تحول پارادایم های شهرسازی در قرن بیستم88

جدول 4–2 : توزیع مسوولیت های برنامه ریزی در سطوح مختلف دولت94

جدول 4-3  : انواع طرح های متداول در آلمان97

جدول 4-4 : مرجع تصویب طرح های مختلف در چین101

جدول 4-5 : ویژگیهای اصلی نظام مدیریت توسعه شهری در کشورهای مورد مطالعه104

جدول 4-6 : ویژگیهای اصلی نظام مدیریت توسعه شهری در کشورهای مورد مطالعه105

جدول 5-1 : سطوح تصمیم گیری سلسله مراتب طرحهای توسعه کالبدی ( سطح ملی –  محلی )114

جدول 5-2 : تعاریف، ویژگیها، محتوا و وظایف طرح های جامع توسعه و عمران شهری115

جدول 6-1 : حداقل فضای باز به ازای هر واحد مسکونی بر اساس تعداد طبقات131

جدول 6-2 :  ارتفاع ساختمان ( تعداد طبقات روی پیلوت )  با  توجه  به  عرض  ترافیکی  گذرهای  اطراف

آن132

جدول  7-1  :  رژیم حرارتی فصلی  ایستگاه هواشناسی اصفهان150

جدول  7-2 :  میانگین تعداد ساعات آفتابی در اصفهان152

جدول  7-3 : تعیین درجات موقعیت خورشید در آسمان برای اول فروردین ، تیر ، مهر و دی155

جدول 7-4  : جمعیت شهر اصفهان از سال 1335 الی 1385156

جدول 7-5  : تغییرات خانوار در شهر اصفهان157

جدول 7-6 : جمعیت، درصد جمعیت ، بعد خانوار و نسبت جنسی در مناطق چهارده گانه شهر اصفهان در سال 85166

جدول 7-7  : مساحت مناطق شهر اصفهان و بافتهای فرسوده  آن168

جدول 8-1 : عوامل و مولفه های عام و کلی ارتفاع ساختمانها در شهر اصفهان193

جدول 8-2 : عوامل و مولفه های خاص و موضعی ارتفاع پذیری ساختمانها در شهر اصفهان195

جدول 8-3 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 1199

جدول 8-4  : میزان ارتفاع مجاز در مثال واره اول براساس موقعیت خورشید202

جدول 8-5 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 2207

جدول 8-6 : میزان ارتفاع مجاز در مثال واره دوم براساس موقعیت خورشید208

جدول 8-7 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 3213

جدول 8-8  : میزان ارتفاع مجاز در مثال واره سوم براساس موقعیت خورشید214

جدول 8-9 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 4219

جدول 8-10 : میزان ارتفاع مجاز در مثال واره چهارم براساس موقعیت خورشید220

جدول 8-11 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 5225

جدول 8-12 : میزان ارتفاع مجاز در مثال واره پنجم براساس موقعیت خورشید226

جدول 8-13 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 6231

جدول 8-14 : میزان ارتفاع مجاز در مثال واره ششم براساس موقعیت خورشید232

جدول 8-15 : عوامل و مولفه های خاص و موضعی ارتفاع پذیری ساختمانها در بلوک منظم از بافت فرسوده منطقه 4 شهر اصفهان235

جدول 8-16 : ارتفاع پذیری قطعات در بافت منظم از بافت فرسوده منطقه 4 شهر اصفهان براساس موقعیت

خورشید236

جدول 8-17 : عوامل و مولفه های خاص و موضعی ارتفاع پذیری ساختمانها در بلوک نامنظم از بافت فرسوده منطقه 3 شهر اصفهان241

جدول 8-18 : ارتفاع پذیری قطعات در بافت نامنظم از بافت فرسوده منطقه 3 شهر اصفهان براساس موقعیت

خورشید242

جدول 9-1 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 1  راهکارهای پیشنهادی259

جدول 9-2 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 2  راهکارهای پیشنهادی 262

عنوان                                                                                                                                صفحه

فهرست اشکال

شکل 1-1  : حریم سایه اندازی بنا11

شکل 3-1  : روش گاباری در تعیین ارتفاع ساختمانها40

شکل 3-2  : روش سطح اشغال زمین و طبقات در تعیین ارتفاع ساختمانها42

شکل 3-3  : روش سطح آشکاری آسمان در تعیین ارتفاع ساختمانها43

شکل 3-4 : روش شاخص روشنایی در تعیین ارتفاع ساختمانها44

شکل 3-5 : زاویه ارتفاع و زاویه سمت خورشید48

شکل 3- 6 : جهت ساختمان در رابطه با اقلیم56

شکل 3-7 : رون راسته در شهرسازی57

شکل 3-8 : رون اصفهانی در شهرسازی58

شکل 3-9  : رون کرمانی در شهرسازی59

شکل 3-10 : الگوی اول (ساختمان یک طرفه ) شکل سطح اشغال67

شکل 3-11 : الگوی دوم شکل سطح اشغال67

شکل 3-12 : الگوی سوم ( ساختمان یک طرفه ) شکل سطح اشغال68

شکل 3-13 : الگوی چهارم شکل سطح اشغال69

شکل 3-14 : الگوی پنجم شکل سطح اشغال70

شکل 3-15 : الگوی ششم (ساختمان دو طرفه مجزا ) شکل سطح اشغال71

شکل 3-16 : الگوی هفتم ( ساختمان U شکل ) شکل سطح اشغال72

شکل 3-17 : الگوی هشتم (ساختمان حیاط مرکزی  ) شکل سطح اشغال73

شکل 3-18 : جهت گیری پلاک نسبت به معبر75

شکل 5-1 : مدل سلسله مراتبی قوانین شهری111

شکل 6-1 : حریم اشراف و حریم سایه اندازی مجاز بنا139

شکل 6-2 : تعیین محدوده شهر قدیم و منطقه تاریخی شهر اصفهان141

شکل 6-3 : نحوه جانمایی بنا در حاشیه معابر با عرض بیست متر و بیشتر شمالی – جنوبی142

شکل 8-1 : رون اصفهانی در شهرسازی187

شکل 8-2 : انواع الگوهای متعارف شکل سطح اشغال190

شکل 8-3 :موقعیت قطعه سایه انداز(قطعه جنوبی)وقطعه سایه پذیر در مثال واره شماره1196

شکل 8-4 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره اول198

شکل 8-5 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره اول در اول تابستان در ساعات  9 صبح الی 12 ظهر200

شکل 8-6  : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره اول در اول زمستان در ساعات  9 صبح الی 12 ظهر201

شکل 8-7 :موقعیت قطعه سایه انداز(قطعه جنوبی)وقطعه سایه پذیردر مثال واره شماره 2203

شکل 8-8 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره  دوم204

شکل 8-9  : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره دوم در اول فصل تابستان در ساعات 9 صبح الی 12 ظهر205

شکل 8-10 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره دوم در اول فصل زمستان درساعات 9 صبح الی 12 ظهر206

شکل 8-11:موقعیت قطعه سایه انداز(قطعه جنوبی)وقطعه سایه پذیردرمثال واره شماره 3209

شکل 8-12 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره سوم210

شکل 8-13 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره سوم در اول فصل تابستان درساعات 9 صبح الی 12 ظهر211

شکل 8-14 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره سوم در اول فصل زمستان درساعات 9 صبح الی 12 ظهر212

شکل 8-15 :موقعیت قطعه سایه انداز(قطعه جنوبی)وقطعه سایه پذیر در مثال واره شماره 4 215

شکل 8-16 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره چهارم216

شکل 8-17 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره چهارم در اول فصل تابستان در ساعات 9 صبح الی 12 ظهر217

شکل 8-18 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره چهارم در اول فصل زمستان در ساعات 9 صبح الی 12 ظهر218

شکل 8-19:موقعیت قطعه سایه انداز(قطعه جنوبی)وقطعه سایه پذیر در مثال واره شماره 5 221

شکل 8-20 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره پنجم 222

شکل 8-21 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره پنجم در اول فصل تابستان در ساعات 9 صبح الی 12 ظهر223

شکل 8-22 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره پنجم در اول فصل زمستان درساعات 9 صبح الی 12 ظهر224

شکل 8-23:موقعیت قطعه سایه انداز(قطعه جنوبی)وقطعه سایه پذیر در مثال واره شماره 6227

شکل 8-24 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره ششم228

شکل 8-25 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره ششم در اول فصل تابستان درساعات 9 صبح الی 12 ظهر229

شکل 8-26 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره ششم در اول فصل زمستان در ساعات 9 صبح الی 12 ظهر230

شکل 9-1  : موقعیت قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و قطعه سایه پذیر در مثال واره شماره 1 راهکارهای اجرایی پیشنهادی255

شکل 9-2 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره اول با ارتفاع 12.8 و 13.6 متر256

شکل 9-3 : موقعیت قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و قطعه سایه پذیر در مثال واره شماره2 راهکارهای اجرایی پیشنهادی258

شکل 9-4 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره دوم با ارتفاع 14.40 و 15.20260

عنوان                                                                                                                                صفحه

فهرست نقشه ها

نقشه 7-1 : شهرستانهای موجود در استان اصفهان و جایگاه شهر اصفهان149

نقشه  7-2 : اصفهان در دوره صفویه ( 1006 تا 1136 میلادی )161

نقشه 7-3  : ساختار شهر صفوی161

نقشه 7-4 : ساختار شهر اصفهان دوره معاصر162

نقشه 7-5 : محورهای توسعه شهر اصفهان  در دوره صفویه164

نقشه 7-6 : توزیع جمعیت در مناطق چهاده گانه شهر اصفهان165

نقشه 7-7 : بافتهای فرسوده مصوب در کل مناطق شهر اصفهان167

نقشه 8-1 : موقعیت جغرافیایی بلوک منظم از بافت فرسوده منطقه 4 شهر اصفهان234

نقشه 8-2 : ارتفاع قطعات بر اساس ضوابط طرح های تفصیلی در بافت منظم از بافت فرسوده منطقه 4 شهر اصفهان237

نقشه 8-3 : موقعیت جغرافیایی بلوک نامنظم از بافت فرسوده منطقه 3 شهر اصفهان240

نقشه 8-4 : ارتفاع قطعات بر اساس ضوابط طرح های تفصیلی در بافت نامنظم از بافت فرسوده منطقه 3 شهر اصفهان243

عنوان                                                                                                                                صفحه

فهرست نمودار

نمودار 3-1 : مدل نظری عوامل و مولفه های موثر بر ارتفاع پذیری ساختمانها47

نمودار 4-1 : ساختار توسعه و عمران در انگلستان91

نمودار 7-1 : رژیم حرارتی ایستگاه سینوپتک اصفهان151

نمودار 7-2 : نمودار مسیر خورشید برای عرض جغرافیایی ˚32153

نمودار 7-3 : ترسیم مسیر خورشید در آسمان برای عرض جغرافیایی ˚32154

نمودار  7-4 : تغییرات نرخ رشد سالانه جمعیت در شهر اصفهان طی سالهای 1335- 1385157

نمودار 7-5  : تغییرات بعد خانوار در شهر اصفهان طی سالهای 1335- 1385158

نمودار 7-6  : تعدادمردان وزنان درشهراصفهان در سال1385 به درصد159

نمودار 7-7  :  هرم سنی شهراصفهان درسال 1385159

نمودار 8-1 : عوامل و مولفه های عام و کلی ارتفاع پذیری ساختمان ها180

نمودار 8-2 : عوامل و مولفه های طبیعی– اقلیمی ارتفاع پذیری در شهر اصفهان181

نمودار 8-3  : عوامل و مولفه های حقوقی و قانونی ضوابط و مقررات شهرسازی طرح تفصیلی ارتفاع پذیری ساختمان ها184

نمودار 8-4  : عوامل و مولفه های خاص و موضعی سایه اندازی ساختمانها185

نمودار 8-5  : عوامل و مولفه های فردی پلاک ها در تعیین ارتفاع پذیری ساختمانها187

نمودار 8-6 : ویژگیها و مشخصات فضایی – کالبدی گروهی بافت موثر در ارتفاع پذیری ساختمانها192

عنوان                                                                                                                                صفحه

فهرست تصاویر

تصویر 8-1 : عکس های گرفته شده از بافت منظم ناحیه 8 از منطقه 4 شهر اصفهان238

تصویر 8-2 : عکس های گرفته شده از بافت نامنظم ناحیه 14 از منطقه 3 شهر اصفهان244

مقدمه

توجه به نوسازی بافت های فرسوده شهری  می تواند چارچوب مناسبی را تحقق توسعه پایدار شهرهای امروز به دست دهد. از آنجا که یکی از موانع دستیابی به توسعه پایدار شهری ، ضوابط و مقررات محدود کننده شهرسازی می باشد، تحقیق حاضر تلاش می کند تا تاثیر ضوابط و مقررات ارتفاع پذیری طرح های تفصیلی را بر بهسازی و نوسازی مسکن در بافت های فرسوده شهر اصفهان بررسی نماید. بدین منظور، در فصل اول پایان نامه، کلیات تحقیق، شامل بیان مساله، هدف تحقیق، سوال و فرضیه تحقیق، و معرفی اصطلاحات کلیدی مربوط آورده شده است. فصول دوم و سوم  تحقیق حاضر به ارائه مبانی نظری و فنی تحقیق به ترتیب شامل معرفی توسعه پایدار، شناسایی بافت های شهری و نظریات نوسازی بافت های شهری، تعیین روشهای ارتفاعی و شناسایی مولفه های موثر در ارتفاع پذیری ساختمانها اختصاص دارد. فصل چهارم و پنجم، تجارب کشورهای مختلف جهان و کشور ایران را در زمینه تهیه طرح های توسعه شهری بیان می دارد و در فصل ششم ضوابط عام و خاص ارتفاع پذیری بافت های شهری ارائه می گردد. در فصل هفتم، شهر اصفهان و بافت های فرسوده آن ، جمعیت و طرح های توسعه شهری در آن شناخته می شود. فصل هشتم، تشریح کننده عوامل و مولفه های سایه اندازی در قطعات موجود در بافت فرسوده شهر اصفهان و ارائه 6 مدل عملی-مثالی و بررسی موارد مذکور در دو نمونه بافت فرسوده می باشد. فصل پایانی نیز به ارائه نتیجه کلی تحقیق و راهکارهای پیشنهادی تعلق دارد.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت