فهرست مطالب

عنوان                                                صفحه

چکیده 1

مقدمه. 2

فصل اول : کلیات وتعاریف

1-1- آموزش عالی. 4

1-1-1- دانشگاه 4

1-1-2- دانشکده 4

1-2-  رمز پردازی (سمبولیسم) 4

1-2-1-  عرفان. 4

1-3- هنر. 4

1-3-1- هنر های تجسمی. 5

1-3-2- هنر های تجسمی. 5

1-4- تعریف معماری.. 5

1-4-1- بس‌گونه‌گی معماری.. 5

1-5- معماری و هنر. 6

1-6- معماری و مهندسی. 8

1-6-1- کارایی. 9

1-7- انواع معماری.. 10

1-7-1- معماری مردمی. 10

1-7-2- معماری بومی. 10

1-7-3-  معماری روحانی (مذهبی) 11

1-7-4- معماری یادمانی (مونومنتال) 11

1-7-5-  معماری مفید فایده (کارکردی) 11

 

فصل دوم : بررسی نمونه ها ی مشابه

2-1- نمونه های خارجی. 14

مدرسه پاوهاوس.. 16

2-1-2- مدرسه هنر و معماری دانشگاه ییل. 16

مدرسه هنر و معماری دانشگاه ییل. 17

2-1-3- دانشگاه هاروارد 18

ب) روابط با دانشگاه 19

ج) ارتباط با شهر. 19

ه) نتیجه. 20

2-1-4- دانشگاه آکسفورد 21

الف) رابطه با دانشگاه 22

ب) ارتباط با شهر. 22

پلان جانمایی شهری_دانشگاه آکسفورد 23

عکس هوایی موقعیت دانشگاه آکسفرود 23

2-2- نمونه داخلی. 24

2-2-1- دانشگاه تهران. 24

الف) رابطه با دانشگاه 24

ب) ارتباط با شهر. 25

ج) نتیجه. 25

2-2-2- هنرستان هنرهای زیبای اصفهان. 27

فصل سوم : مبانی نظری طرح

3-1- تاریخچه و تحول آموزش عالی ایران از آغاز تا وقوع انقلاب اسلامی. 30

3-1-1- تاریخچه ی آموزش عالی در ایران. 30

3-1-2- پیش از اسلام 31

3-1-3- دوران اسلامی. 32

3-1-4- دوره معاصر. 32

3-2- اولین دانشگاه جامع ایران. 34

3-4-  نظام آموزش عالی نوین در ایران. 37

3-4-2- ایجاد مدارس دیگر. 39

3-4-3- مدیریت مراکز آموزش عالی از دارالفنون تا تأسیس دانشگاه تهران. 39

3-5- تحول دانشگاه ها از تأسیس دانشگاه تهران تا پیروزی انقلاب اسلامی. 40

3-5-1- نحوه ی تأسیس دانشگاه تهران 40

3-5-2- تأسیس دانشگاه های شهرستان ها 42

3-6- تاریخچه اولین دانشگاه جهان در ایران. 43

3-6-1- استادان‌ مدرسه‌ و بیمارستان‌ جندی‌ شاپور (عهد ساسانی‌) 47

3-6-2- استادان‌ جندی‌ شاپور در دوران‌ اسلامی‌ 47

3-7- مروری بر شیوه های آموزش هنر در ایران. 49

3-7-1- شیوه های سنتی آموزش هنر. 49

3-7-2- شیوه های نوین آموزش هنر. 50

3-7-3- سر چشمه های هنر. 50

3-7-4- ارکان و ویژگیهای هنر. 50

3-7-5- هنر شکل گرا ، هنر مفهوم گرا 51

3-8- فضای آموزشی در کشور. 52

3-9- روند پیدایش و تشکیل مسجد – مدرسه ها 52

فصل چهارم : بستر طرح ومطالعات سایت

4-1- استان ایلام 56

4-1- 1- بررسی موقعیت شهرستان ایلام 56

4-1-2-  وضعیت اقتصادی.. 56

4-1-3-  بررسی وضعیت اقلیمی استان ایلام 57

الف)  آب و هوای منطقه. 57

ب) استان ایلام به طور کلی دارای سه منطقه آب و هوایی است.. 58

ج)  آب و هوای استان ایلام  به طور كلی به دو نوع تقسیم می شود 58

د)  پراكندگی بارش در استان ایلام 59

ه) دمای هوا در استان ایلام 60

و) میزان بارندگی. 60

ز) روزهای یخبندان. 60

س)  بادها مسلط.. 61

ش)  رطوبت نسبی. 61

4-2- بررسی های جغرافیایی. 61

4-2-1- وضعیت جغرافیایی سیاسی استان ایلا. 61

الف) موقعیت و وسعت.. 62

ب) نقشه موقعیت استان ایلام در تقسیمات کشوری.. 62

ج) تقسیمات سیاسی استان ایلام 62

4-2-2- جغرافیای طبیعی استان ایلام 63

الف) ناهمواریها 63

ب) آب وهوا 64

ج) منابع آب.. 64

د) جنگل ها 65

هـ) مراتع. 66

و) گونه های جانوری.. 66

4-3- پیشینه تاریخی (ایلام در گذر زمان) 67

4-3-1- دوران قبل از اسلام 67

الف) دوران پیش از تاریخ. 68

ب) دوران گوتی ها و کاسیت ها 68

ج) دوران ایلام باستان. 69

د) دوران ماد و هخامنشی. 69

ه) دوران سلوکی و پارتی. 70

و) دوران ساسانی. 71

4-3-2- دوران  قرون اسلامی. 71

الف) دوران اسلامی متاخر. 72

ب) دوران حکومت والیان. 72

ج) دوران معاصر. 73

4-4- جغرافیای انسانی. 74

4-4-1- جمعیت.. 74

4-4-2- نژاد 74

4-4-3- زبان. 75

الف) زبان کردی و گویش های آن. 76

4-4-4- دین ومذهب.. 77

4-4-5- منابع اقتصادی.. 77

فصل پنجم : استانداردها وریز فضاها

5-1- برنامه فیزیکی. 79

5-1-1- آمار جمعیت دانشجویی. 79

الف) جمعیت دانشجویی در طول دوره 79

5-1-2- حوزه بندی فعالیت های دانشکده 81

5-2- استانداردها 83

5-2-1- ساختمان کلاسهای نظری.. 84

الف) عوامل اصلی در طراحی یک کلاس.. 85

5-2-2- ساختمان آتلیه ها 86

5-2-3 – نمایشگاه 87

5-2-4- – حوزه کمک آموزشی. 87

5-2-3-1- شکل اساسی. 88

5-2-4- سالن حضار. 89

5-3- پژواک (آکوستیک) 89

5-4- اصول کلی در طراحی آمفی تئاتر. 89

5-5- کارگاه ها 90

5-5-1- برخی ملاحظات در ساختمان ها ی کارگاهی. 90

5-6- کتابخانه. 91

5-7- ضوابط و معیار های طراحی دانشکده معماری.. 92

5-7-1- عملکرد ها 92

5-7-2- آموزشی- تئوری.. 92

ب) عکس و اسلاید. 94

ج) اتاق کنفرانس… 95

5-7-3- آموزشی- عملی. 96

الف) آتلیه ها 96

1) آتلیه درک و بیان. 97

2) آتلیه ترسیم فنی. 97

ب) کارگاه ها 98

فصل ششم : سیر تکوین ایده وروند طرح

روند طرح. 123

فصل هفتم : آلبوم نقشه ها وتصاویر مربوط

منابع و ماخذ. 123

 

چکیده

بدیهی است که مسئله آموزش ،مسئله وسیع و پیچیده ای است که نقش تعیین کننده ای در سطح دانش و رشد و اعتلای فرهنگ هر جامعه دارد. کیفیت مطلوب آموزش وابسته به شیوه صحیح آموزش و داشتن فضا های آموزشی مناسب می باشد . داشتن فضاهای آموزشی مطلوب و نحوه خلق فضایی متناسب و پاسخگوی نیازها ، احتیاج به شناسایی اجزا و موقعیت کاربردی آنها ، سبکهای معماری ، بررسی فضا ها و اجسام مورد نیاز آنها ، روابط صحیح فضاها و ترکیب هوشمندانه آنها و تعیین طرح نهایی بوده و یک بررسی و تجزیه و تحلیل دقیق و همه جانبه ای را می طلبد .

نقش آموزش در توسعه جامعه بسیار مهم است و مقوله ای است که نه تنها ریشه در فرهنگ چند هزار ساله ایران دارد ، بلکه توصیه های فراوانی به آن در دین مبین اسلام  شده است .

در بین شهرهای ایران ،اصفهان شهری است که در آن علم و هنر با هم آمیخته و آنرا نمایانگر کمال و شکوفایی و نبوغ معماری و شهرسازی ایران نموده است که در بین این آثار معماری مدارس و نقش آنها بسیار چشمگیر است که این امر به دلیل اهمیت آموزش و علم می باشد.

فضاهای آموزشی یکی از حوزه های معماری محیطی هستند که نقش عمده ای را در یک جامعه ایفا می نماید . به نظر می رسد در شهر – موزه بی همتا ی اصفهانی که سبب آثار هنری و معماری خود به نصف جهان مشهور شده جای فضایی منسجم و آموزشی به عنوان دانشکده  هنرهای زیبا خالی باشد.مکانی که می توان در سطح استان جای خود را باز کرده و باعث بالا رفتن سطح شناخت و شکوفایی استعدادهای دانشجویان هنر می گردد همچنین فقدان فضاهای آموزشی منسجم در رشته های هنر و پراکندگی دانشکده های هنر در سطح شهر و معضلات و مشکلات موجود در شهر مهم و استراتژیکی ایلام ، نگارنده را بر آن داشت تا با مطالعه مباحث نظری مربوطه ،در پی ایجاد راه حلی در جهت طراحی مجموعه ای که بتواند پاسخگوی نیازاهای دانشجویان هنر باشد بپردازد که در عین ایجاد فضائی فرح بخش ، پاسخگو به استعداد های دانشجویان باشدشایان ذکر است هنر دارای زمینه های نامحدودی در شاخه ها و زیر شاخه های متعدد می باشد که در این طرح تنها به رشته های معماری پرداخته شده است.

 

مقدمه

در تحقیقاتی که توسط محققین ، جامعه شناسان و اقتصاد دانان در زمینه عقب ماندگی کشور های توسعه نیافته انجام شده ، آنچه بیشتر جلب نظر می کند فقدان آموزش کافی ، خصوصاً آموزش عالی به صورت برنامه ریزی شده می باشد. در این تحقیقات عامل عمده نارسایی ها و کمبود ها در زمینه های فرهنگی ، صنعتی واقتصادی کمبود آموزش بزرگسالان تشخیص داده شده است . آموزش بزرگسالان در زمینه های ذکر شده نه تنها باعث ارتقاء سطح فرهنگی جامعه می شود ،بلکه سطح آگهی جامعه را از علم تکنولوژی روز بالا می برد در کشورهای توسفته ، دانشگاه بعنوان یک مرکز تحقیقاتی- پژوهشی سرچشمه نوآوری ها و خلاقیت ها بوده و در رابزه با صنعت و تکنولوژی روز، در جامعه به کار گرفته می شود. در حالی که در کشورهای توسعه نیافته ، فقدان آموزش و پژوهش کار آمد ( علاوه بر برنامه ریزی های ناصحیح)باعث عقب ماندگی صنعتی و در نتیجه عقب ماندگی اقتصادی – اجتماعی شده است.

در این راستا آموزش رشته های هنری ، بیش از پیش اهمیت پیدا می کند و پذیرش و تعلیم دانش پژوهان و هنر جویان . دقت نظر و توجه بیشتری را می طلبد. تربیت نیروی انسانی خصوصاَ قشر هنرمند در کنار سایر رشته ها،باعث رشد و اعتلای فرهنگ ، بهبود روانی و دانش اجتماعی شده و در نتیجه یکی از پر قدرت ترین و قابل اعتماد ترین روش های توسعه حاصل می گردد.

فصل اول :

 

کلیات وتعاریف

1-1- آموزش عالی[1]

به آموزش بعد از دبیرستان گویند و به عالی ترین سطح تحصیلی اطلاق میشود  و به دوشکل کوتاه مدت ( فوق دیپلم ) و بلند مدت ( کارشناسی و کارشناسی ارشد ) می باشد.

1-1-1- دانشگاه

محل دانش . اصطلاحأ موسسه ای که تعلیم درجات عالیه و فنون و ادبیات و فلسفه و هنر کند .

1-1-2- دانشکده

خانۀ علم . محل دانش . جای دانش . اصطلاحأ نامی که به هر شعبه از شعب دانشگاه داده شده است.

1-2-  رمز پردازی (سمبولیسم)

معنای باطی که مخزون در تحت کلام ظاهری است که غیر اهل را بدان دسترس نیست .

1-2-1-  عرفان

عرفان ، شناسایی و مراد ، شناسایی حق است و نام علمی است از علوم الهی که موضوع آن شناخت حق و اسماء و صفات است.

علم عرفان یکی از علومی است که در دوران اسلامی گسترش و تکامل یافته است . برای آن دو وجه فرهنگی و اجتماعی قائل شده اند. وجه فرهنگی آن همان عرفان است و اهل آن را عارف می خوانند ؛ وجه اجتماعی آن تصوف است که اهل آن را صوفی می خوانند.

1-3- هنر

هنر در واقع به معنی آن درجه از کمال آدمی است که هوشیاری و فراست و فضل و دانش را در بر دارد و نمود آن ، صاحب هنر را برتر از دیگران مینماید .

1-3-1- هنر های تجسمی

از نظر کانت هنرهای تجسمی ،هنرهای واقعیت های حسی هستند و با مکان واقعی چیز های مادی سرو کار دارند مانند نقاشی و مجسمه سازی .

1-3-2- هنر های تجسمی

درهنرهای کاربردی بیش از آنکه به جنبه صرفأ هنری و زیبا شناسانه آنها توجه شود ، جنبه مفید بودن آنها مد نظر است.مانند طراحی صنعتی و صنایع دستی.

1-4- تعریف معماری

معماری (به انگلیسی: Architecture) یا مهرازی هنر و فن طراحی و ساختن بناها، فضاهای شهری و دیگر فضاهای درونی و بیرونی برای پاسخ هم‌آهنگ به نیازهای کارکردی و زیباشناسانه است.