پایان نامه ارشد رشته حقوق: مسئولیت مدنی تولید کنندگان خودرو در قبال مصرف کنندگان

الف) اهمیت و ضرورت انجام تحقیق………………………………………………………….. 3

ب) ادبیات و سوابق مربوطه……………………………………………………………. 3

ج) جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق………………………………………………………. 3

د) اهداف مشخص تحقیق ……………………………………………………………………… 3

ه) سؤالات تحقیق……………………………………………………………………………….. 3

و) فرضیه‏های تحقیق…………………………………………………………………………… 4

ز)روششناسی تحقیق…………………………………………………………………………… 4

ح) ساختار تحقیق………………………………………………………………………………. 4

فصل اول: مفاهیم و مبانی نظری

1-1- مفاهیم…………………………………………………………………………………….. 6

1-1-1- مفهوم مسئولیت مدنی…………………………………………………………………. 6

1-1-2- تعریف خودرو، مصرفکننده و تولیدکننده……………………………………………. 8

1-1-3- تعریف عیب و نقص خودرو………………………………………………………….. 9

1-2- مبانی مسئولیت مدنی…………………………………………………………………….. 9

1-2-1- نظریه تقصیر…………………………………………………………………………. 10

1-2-2- نظریه ایجاد خطر……………………………………………………………………… 11

1-2-3- مسئولیت مبتنی بر عدم تقصیر……………………………………………………….. 12

1-2-4- نظریه های نوین مسئولیت مدنی……………………………………………………… 12

1-2-4-1- نظریه صورت گرایی(شکل گرایی)……………………………………………….. 13

1-2-4-2- صورت گرایی در مسئولیت مدنی…………………………………………………. 13

1-2-5- نظریه ابزار گرایی……………………………………………………………………. 14

1-2-5-1- تحلیل مفهوم………………………………………………………………………… 14

1-2-5-2- ابزار گرایی در مسئولیت مدنی……………………………………………………. 14

1-2-6- نظریه مسئولیت اخلاقی………………………………………………………………. 15

1-2-7- نظریه منتخب…………………………………………………………………………. 15

1-3- هدف مسئولیت مدنی…………………………………………………………………….. 16

1-3-1- جبران خسارت………………………………………………………………………… 16

1-3-1-1- اعاده به وضع سابق………………………………………………………………… 16

1-3-1-2- جبران ضرر از طریق پرداخت معادل…………………………………………….. 17

1-3-2- بسط عدالت……………………………………………………………………………. 18

1-4- ارکان مسئولیت مدنی……………………………………………………………………. 19

1-4-1- ضرر و زیان………………………………………………………………………….. 19

1-4-1-1- ضرر باید مسلم باشد……………………………………………………………….. 20

1-4-1-2- ضرر باید مستقیم باشد……………………………………………………………… 20

1-4-1-3- ضرر نبایستی قبلا جبران شده باشد………………………………………………… 20

1-4-1-4- ضرر قابل پیش بینی باشد………………………………………………………….. 20

1-4-1-5- غیر قانونی باشد……………………………………………………………………. 21

1-4-1-6- زیان همگانی نباشد…………………………………………………………………. 21

1-4-1-7- در اثر اقدام زیاندیده و یا تقصیر وی نباشد. ………………………………………. 21

1-4-1-8- قابل پیش بینی باشد………………………………………………………………… 22

1-4-2- فعل زیانبار……………………………………………………………………………. 22

1-4-2-1 حکم قانون یا مقام صلاحیت دار…………………………………………………….. 23

1-4-2-2- دفاع مشروع………………………………………………………………………… 23

1-4-2-3- رابطه سببیّت……………………………………………………………………….. 23

فصل دوم: حقوق مصرف کنندگان

2-1- حقوق مصرفکنندگان…………………………………………………………………… 25

2-1-1- تاریخچه و سیرتحولات……………………………………………………………….. 25

2-1-2- سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولید کنندگان…………………………………. 26

2-1-2-1- ساختار،تشکیلات و وظایف سازمان……………………………………………….. 27

2-1-2-2- نظارت و بازرسی سازمان حمایت در قبال تولیدکنندگان………………………….. 27

2-1-3- مکاتب اقتصادی و نگرش به حقوق مصرف کننده…………………………………… 28

2-1-4- مداخله دولت در تنظیم بازار………………………………………………………….. 30

2-2- تکالیف مصرفکننده…………………………………………………………………….. 30

فصل سوم: مسئولیت مدنی تولیدکنندگان خودرو

3-1- مسئولیت مدنی ناشی از عیب یا نقص تولید…………………………………………….. 32

3-1-1- مسئولیت مدنی ناشی از عیب تولیددر قبال دارندگان خودرو (نظریه تقصیر)……….. 32

3-1-1-1- مسئولیت مدنی خودرو سازان در اثر عیبدر طراحی خودرو……………………… 32

الف) اهمیت و ضرورت انجام تحقیق………………………………………………………….. 3

ب) ادبیات و سوابق مربوطه……………………………………………………………. 3

ج) جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق………………………………………………………. 3

د) اهداف مشخص تحقیق ……………………………………………………………………… 3

ه) سؤالات تحقیق……………………………………………………………………………….. 3

و) فرضیه‏های تحقیق…………………………………………………………………………… 4

ز)روششناسی تحقیق…………………………………………………………………………… 4

ح) ساختار تحقیق………………………………………………………………………………. 4

فصل اول: مفاهیم و مبانی نظری

1-1- مفاهیم…………………………………………………………………………………….. 6

1-1-1- مفهوم مسئولیت مدنی…………………………………………………………………. 6

1-1-2- تعریف خودرو، مصرفکننده و تولیدکننده……………………………………………. 8

1-1-3- تعریف عیب و نقص خودرو………………………………………………………….. 9

1-2- مبانی مسئولیت مدنی…………………………………………………………………….. 9

1-2-1- نظریه تقصیر…………………………………………………………………………. 10

1-2-2- نظریه ایجاد خطر……………………………………………………………………… 11

1-2-3- مسئولیت مبتنی بر عدم تقصیر……………………………………………………….. 12

1-2-4- نظریه های نوین مسئولیت مدنی……………………………………………………… 12

1-2-4-1- نظریه صورت گرایی(شکل گرایی)……………………………………………….. 13

1-2-4-2- صورت گرایی در مسئولیت مدنی…………………………………………………. 13

1-2-5- نظریه ابزار گرایی……………………………………………………………………. 14

1-2-5-1- تحلیل مفهوم………………………………………………………………………… 14

1-2-5-2- ابزار گرایی در مسئولیت مدنی……………………………………………………. 14

1-2-6- نظریه مسئولیت اخلاقی………………………………………………………………. 15

1-2-7- نظریه منتخب…………………………………………………………………………. 15

1-3- هدف مسئولیت مدنی…………………………………………………………………….. 16

1-3-1- جبران خسارت………………………………………………………………………… 16

1-3-1-1- اعاده به وضع سابق………………………………………………………………… 16

1-3-1-2- جبران ضرر از طریق پرداخت معادل…………………………………………….. 17

1-3-2- بسط عدالت……………………………………………………………………………. 18

1-4- ارکان مسئولیت مدنی……………………………………………………………………. 19

1-4-1- ضرر و زیان………………………………………………………………………….. 19

1-4-1-1- ضرر باید مسلم باشد……………………………………………………………….. 20

1-4-1-2- ضرر باید مستقیم باشد……………………………………………………………… 20

1-4-1-3- ضرر نبایستی قبلا جبران شده باشد………………………………………………… 20

1-4-1-4- ضرر قابل پیش بینی باشد………………………………………………………….. 20

1-4-1-5- غیر قانونی باشد……………………………………………………………………. 21

1-4-1-6- زیان همگانی نباشد…………………………………………………………………. 21

1-4-1-7- در اثر اقدام زیاندیده و یا تقصیر وی نباشد. ………………………………………. 21

1-4-1-8- قابل پیش بینی باشد………………………………………………………………… 22

1-4-2- فعل زیانبار……………………………………………………………………………. 22

1-4-2-1 حکم قانون یا مقام صلاحیت دار…………………………………………………….. 23

1-4-2-2- دفاع مشروع………………………………………………………………………… 23

1-4-2-3- رابطه سببیّت……………………………………………………………………….. 23

فصل دوم: حقوق مصرف کنندگان

2-1- حقوق مصرفکنندگان…………………………………………………………………… 25

2-1-1- تاریخچه و سیرتحولات……………………………………………………………….. 25

2-1-2- سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولید کنندگان…………………………………. 26

2-1-2-1- ساختار،تشکیلات و وظایف سازمان……………………………………………….. 27

2-1-2-2- نظارت و بازرسی سازمان حمایت در قبال تولیدکنندگان………………………….. 27

2-1-3- مکاتب اقتصادی و نگرش به حقوق مصرف کننده…………………………………… 28

2-1-4- مداخله دولت در تنظیم بازار………………………………………………………….. 30

2-2- تکالیف مصرفکننده…………………………………………………………………….. 30

فصل سوم: مسئولیت مدنی تولیدکنندگان خودرو

3-1- مسئولیت مدنی ناشی از عیب یا نقص تولید…………………………………………….. 32

3-1-1- مسئولیت مدنی ناشی از عیب تولیددر قبال دارندگان خودرو (نظریه تقصیر)……….. 32

3-1-1-1- مسئولیت مدنی خودرو سازان در اثر عیبدر طراحی خودرو……………………… 32

3-1-2- مسئولیت مدنی ناشی از عیب تولید در قبال اشخاص متضرر (نظریه خطر) ………. 35

3-1-3- مسئولیت مدنی ناشی از عدم آموزش کافی به مصرفکنندگان………………………. 36

3-1-4- قاعده تحذیر……………………………………………………………………………. 37

3-2- مسئولیت مدنی ناشی از عدم رعایت حقوق مصرف کننده و قیمت تعیین شده خودرو….. 37

3-2-1- حمایت از حقوق مصرف کننده خودرو……………………………………………….. 37

3-2-2- مرجع حل و فصل میان مصرف کنندگان و عرضه کننده خودرو……………………. 38

3-2-3- قیمت گذاری خودرو………………………………………………………………….. 39

3-2-3-1- مرجع قیمت گذاری خودرو………………………………………………………… 39

3-2-3-2- شیوه قیمت گذاری خودرو………………………………………………………….. 41

3-2-3-3- نظارت بر قیمت و کنترل قیمت خودرو…………………………………………… 41

3-3- اسباب معافیت مسئولیت مدنی تولیدکنندگان خودرو…………………………………….. 42

3-3-1- سبب خارجی………………………………………………………………………….. 42

3-3-2- قوه قاهره………………………………………………………………………………. 42

3-3-3- فعل زیاندیده(تقصیر وی) …………………………………………………………….. 43

3-3-4- عمل شخص ثالث……………………………………………………………………… 44

3-4- جبران خسارت…………………………………………………………………………… 45

3-4-1- شیوه های جبران خسارت…………………………………………………………….. 45

3-4-2- مرجع تعیین خسارت………………………………………………………………….. 46

3-4-3- تعیین میزان خسارت………………………………………………………………….. 47

3-5 – مسئولیت مدنی خودروسازان در قبال آلودگی محیط زیست……………………………. 48

3-5-1- تحلیل مفهوم از منظر حقوق بشر…………………………………………………….. 48

3-5-2- قاعده ی خطر – منفعت………………………………………………………………. 49

3-6- صدور مجوز،استاندارد کالا و میزان مسئولیت مدنی تولید کننده……………………….. 50

3-7- نتیجه گیری………………………………………………………………………………. 51

منابع……………………………………………………………………………………………. 53

چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………. 55

چکیده

مسئولیت مدنی خودروسازان در قبال مصرف کننده در فهمی مضیق از نظام کلاسیک مسئولیت مدنی بر مبنای نظریه تقصیر – بنیان می باشد.بدین ترتیب که مسئولیت خودروساز زمانی تحقق می یابد که تقصیر خودروساز اثبات گردد عمده موارد تقصیر خودروسازان ناشی از عیب تولید است که در دو قالب کمی و کیفی قابل توصیف است.اما امروزه پیچیدگیهای زندگی بشری و گسترش صنعت خودروسازی موجب تحولات گستردهای در حوزه مسئولیت مدنی خودروسازان گردیده است.به طوری که دیگر نمی توان به مرز های کلاسیک مسئولیت مدنی وفادار ماند و به ناچار به حوزههای نوین این مقوله بایست پرداخت. امروزه برخی از خطرات ناشی از صنعت خودروسازی موجب شده است که خسارات ناشی از این صنعت جبران ناپذیرباشد.لذا دولت ها جهت پیشگیری از خسارات و در نهایت عدم تحقق مسئولیت خودروسازان مداخلاتی مینمایند که نظام مسئولیت مدنی را تحت الشعاع قرار می دهد.نمونه بارز این امر آلایندگیهایی است که خودروها تولید کرده و منجر به آلودگی و تخریب محیط زیست می شود که تبعات جبران ناپذیری به دنبال دارد.لذا نظام مسئولیت مدنی خودروسازان نیازمند پایهگذاری نوینی است که بدون تغییر و تحول سنتهای موجود امکانپذیر نیست. در این رساله، موضوع مزبور از دو جنبه مطرح میگردد: نخست، بنیانهای نظری مسئولیت مدنی را واکاوی کرده و سپس به نقش سازمان حمایت از مصرفکنندگان پرداخته خواهد شد. مسئولیت مدنی خودروسازان در قبال مصرفکنندگان مبتنی بر نظریه تقصیر و در برابر اشخاص ثالث متضرر همانند آلودگی محیط زیست مبتنی بر نظریه ایجاد خطر میباشد. همچنین نقش سازمان حمایت از مصرفکنندگان در جلوگیری از وقوع زیان و یا حمایت در راستای برقراری عدالت ترمیمی حائز اهمیت است.

مقدمه

امروزه مباحث مربوط به حقوق مصرف کننده به ویژه در حوزه هایی که به سلامت، ایمنی و بهداشت حیات بشری مربوط است ماهیت حقوق بشری به خویش گرفته است و حق بر سلامت،زندگی سالم و امنیت از حقهای بنیادین بشر است که مورد تأکید اعلامیه های مختلف حقوق بشری قرار گرفته است. یکی از حوزههایی که ارتباط محکمی بر مناسبات اجتماعی انسانها و سلامت و ایمنی دارد،بخش حمل و نقل است که قسمت عمدهای از آن توسط حمل و نقل جاده ای و خودرو صورت می گیرد که بیشترین خطر جانی و تولید آلایندگیها را نسبت به سایر بخش های حمل و نقل در پی دارد.از این روست که پرداختن به مسائل حقوقی این حوزه نیز اهمیت بسزایی دارد.یکی از مسائل مهم و کلیدی در این زمینه مسئولیت مدنی تولیدکنندگان خودرو میباشد که با توجه به میزان خطرات آن بر زندگی فردی و جمعی بشر کمتر بدان پرداخته شده است.

در این تحقیق برآن هستیم که مسئولیت مدنی تولیدکنندگان خودرو را از زوایایی دیگر نیز بررسی کنیم.آنچه که امروزه این حوزه را دچار دگردیسی کرده است،پر رنگ شدن حقوق مصرف کننده و ماهیت بخشی آن از منظر حقوق بشر است که دولتها را ناگزیر به مداخله در این بخش نموده است.مداخله دولت در پاسداشت از حقوق مصرف کننده، مداخلهای مثبت و ضامن حفظ حقوق و آزادیهای فردی و اجتماعی است اما به منزله دولتی کردن بازار و سیطره حقوق عمومی بر آن نیست بلکه حقوق مصرف کننده علی رغم حمایت های دولتی کماکان بایستی تحت قواعد حقوق خصوصی و نظام بازار آزاد و معاملات باشد.لازمه این امر انطباقپذیری قواعد حقوق خصوصی با تحولات اجتماعی می باشد.بنابراین کوشش ما در این تحقیق براین است که از دایره مسئولیت مدنی کلاسیک یا فراتر گذاشته و تحولات این حوزه را رصد نمائیم. در این راستا ضمن بررسی بنیانها نظری مسئولیت مدنی خودروسازان به مسئولیت آنان در برابر نهادهای حمایتی که مرجع حمایت از حقوق مصرف کنندگان هستند نیز خواهیم پرداخت.چرا که در مقوله مسئولیت مدنی خودروسازان در قبال مصرف کنندگان نمی توان نقش نهادهای حمایتی از جمله سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان و شورای رقابت را نادیده انگاشت.

رشد روز افزون تولیدات خودرو و تمایل شهروندان در استفاده از خودروهای شخصی مشکلات عدیده ای به وجود آورده است از سویی محدودیتهای ورود خودروهای خارجی انحصاری را برای تولید کنندگان داخلی به وجود آورده و همین امر رقابت را در میان تولید کنندگان داخلی کاهش داده است و از طرفی دیگر تولیدات انبوه بدون در نظر گرفتن گنجایش شهرها و جاده های ارتباطی معضلات ترافیکی و آلودگی هوا را موجب شده است. در این میان مسئولیت مدنی تولید کنندگان خودرو از دو جهت قابل بررسی است: نخست مسئولیت مدنی آنان ناشی از عیب تولید در برابر مصرف کنندگان است. این جنبه مسئولیت، مبتنی بر نظریه تقصیر در رابطه مسئولیت مدنی است. بدین ترتیب که ارکان آن عبارتند از: زیان، زیان دیده و عمل زیانبار که در اینجا نقص در تولید، عدم رعایت استانداردهای لازم می تواند عمل زیانبار تلقی شود. دوم آنکه مسئولیت مدنی تولید کنندگان در برابر اشخاص ثالث غیر مصرفکننده میباشد. برای نمونه چنانکه مسلم شود که آلودگی هوا معلول تولیدات غیر استاندارد و نقص تولید در محصولات یک شرکت خودرو ساز باشد آیا اساساً میتوان مسئولیتی را برای آن شرکت متصوّر شد؟ به نظر میرسد نظریه خطر که مبتنی برعدم تقصیر است در این زمینه قابل تأمل و بررسی باشد. لذا در این تحقیق تلاش خواهیم نمود تا با بررسی ارکان و ابعاد مسئولیت مدنی، مسئله مطروحه را طرح و بطور مبسوط مورد بحث قرار دهیم. در بخش دیگر این تحقیق حقوق مصرف کنندگان خودرو را با عنایت به قانون حمایت از مصرف کنندگان خودرو را مورد بررسی قرار دهیم. همچنین نقش و وظایف سازمان حمایت از مصرف کنندگان را در این رابطه تشریح مینمائیم.

***ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است***

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند