چکیده …………………………………………………………………………………………………………….. 1
مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………… 2
بیان مساله ………………………………………………………………………………………………………… 4
ضرورت و اهداف تحقیق ……………………………………………………………………………………. 5
پرسش تحقیق …………………………………………………………………………………………………… 6
فرضیه تحقیق ……………………………………………………………………………………………………. 6
پیشینه تحقیق ……………………………………………………………………………………………………. 6
روش تحقیق …………………………………………………………………………………………………….. 7
ساختار تحقیق …………………………………………………………………………………………………… 7
فصل اول: اختلافات تجاری بین المللی
گفتار اول: تعاریف …………………………………………………………………………………………….. 9
بند اول) مفهوم اختلاف تجاری …………………………………………………………………………………. 9
بند دوم: انواع حل و فصل اختلافات ……………………………………………………………………………. 10
الف) حل و فصل مسالمت آمیز اختلاف ……………………………………………………………………… 10
ب) حل و فصل اجباری اختلافات ………………………………………………………………………………. 11
بند سوم: مفهوم طرفهای اختلاف …………………………………………………………………………….. 12
گفتار دوم: شیوه های مسالمت آمیز حل و فصل اختلافات ………………………………………………. 13
بند اول: ساز و کار غیر حقوقی حل و فصل اختلافات (سیاسی) ……………………………………………. 13
الف) مذاکره ………………………………………………………………………………………………..14
ب) مساعی جمیله …………………………………………………………………………………………. 14
ج) میانجیگری ……………………………………………………………………………………………………. 15
د) سازش ……………………………………………………………………………………………………….. 16
بند دوم: ساز و کارهای حقوقی حل و فصل اختلافات ………………………………………………………… 16
الف) دیوان بین المللی دادگستری ………………………………………………………………………….. 17
ب) دیوان بین المللی حقوق دریاها ………………………………………………………………………. 17
ج) دیوان بین المللی کیفری ………………………………………………………………………………. 18
گفتار سوم: نهادهای فیصله دهنده اختلافات تجاری بین المللی ……………………………………. 18
بند اول: سازمانهای مهم داوری بین المللی ……………………………………………………………… 18
الف) دادگاه داوری بین المللی اتاق بازرگانی …………………………………………………………………… 19
ب) دادگاه داوری بین المللی لندن ………………………………………………………………………………… 20
ج) انجمن داوری آمریکا ……………………………………………………………………………………………….. 20
د) موسسه داوری اتاق بازرگانی استکهلم………………………………………………………………………… 20
ه) کمیسیون داوری تجاری و اقتصادی بینالمللی چین ………………………………………………………… 21
و) مرکز داوری بین المللی هنگ کنگ…………………………………………………………………………….. 21
ز) مرکز داوری بین المللی سنگاپور ………………………………………………………………………………. 21
ح) مرکز منطقه ای داوری تجاری بین المللی قاهره ……………………………………………………………. 22
ط) مرکز منطقه ای داوری کوالالامپور …………………………………………………………………………….. 22
ی) مرکز داوری و میانجیگری سازمان مالکیت فکری جهانی …………………………………………………… 22
بند دوم: سایر سازمان های حقوقی حل و فصل اختلافات بین المللی ………………………………………. 23
الف) کمیسیون حقوق تجارت بین الملل سازمان ملل متحد (آنسیترال) ……………………………………… 23
ب) مرکز بین المللی حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری (ایکسید) …………………………………………. 24
ج) حل و فصل اختلاف در سازمان تجارت جهانی …………………………………………………………. 26
مرحله اول : مشورت ……………………………………………………………………………………………… 26
مرحله دوم : رویه های اختیاری …………………………………………………………………………………. 27
مرحله سوم : تشکیل هیئت رسیدگی …………………………………………………………………………. 28
مرحله چهارم : استیناف ………………………………………………………………………………………. 29
مرحله پنجم : غرامت و تعلیق امتیاز ………………………………………………………………………………30
مرحله ششم : توسل به اقدامات متقابل ………………………………………………………………….. 30
الف:اقدام متقابل هم عرض …………………………………………………………………………………. 31
ب:اقدام متقابل مشابه …………………………………………………………………………………………. 31
ج:اقدام متقابل متفاوت …………………………………………………………………………………………… 31
د) حل و فصل اختلاف در گات ……………………………………………………………………………….. 31
۱- گات چیست؟ …………………………………………………………………………………………………. 31
۲- مبنای حل و فصل اختلاف در گات ………………………………………………………………………. 32
۳-رویه حل و فصل اختلاف در گات ……………………………………………………………………………. 34
۴- استثنائات امنیتی عدم استفاده از شیوه حل و فصل اختلاف در گات ………………………………… 35
ه) مقایسه مزایا و معایب مکانیزم حل و فصل اختلاف در گات و سازمان تجارت جهانی ………………… 36
1) مزایای گات ……………………………………………………………………………………………… 36
2) معایب گات …………………………………………………………………………………………………. 37
3) مزایای سازمان تجارت جهانی ……………………………………………………………………….. 38
4) معایب سازمان تجارت جهانی ………………………………………………………………………… 39
بند سوم) سازمان های دعاوی خاص ………………………………………………………………………. 39
دیوان دعاوی ایران ـ ایالات متحده (آمریکا) ………………………………………………………………… 40
گفتار چهارم: اتاق بازرگانی بین المللی …………………………………………………………. 41
بند اول: تاریخچه اتاق بازرگانی بین المللی …………………………………………………………….. 41
بند دوم: اهداف اتاق بازرگانی بین المللی ……………………………………………………………….. 42
بند سوم: ساختار اتاق بازرگانی بین المللی …………………………………………………………….. 43
گفتار پنجم: کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بینالمللی (ICC Iran) و ارکان آن ………………………. 45
ارکان کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بین المللی ……………………………………………………………. 46
فصل دوم: معرفی شیوه های جایگزین یا غیرقضایی حل و فصل اختلافات
گفتار اول: مفهوم شیوه های جایگزین حل و فصل اختلافات ………………………………………… 48
بند اول: مذاکره ……………………………………………………………………………………. 51
بند دوم: میانجیگری ………………………………………………………………………………………. 52
بند سوم: سازش ……………………………………………………………………………………………… 53
بند چهارم: کارشناسی ……………………………………………………………………………………….. 53
بند پنجم: ارزیابی بیطرفانه ………………………………………………………………………………….. 54
الف) اصول و قواعد مشترک ………………………………………………………………………………….. 55
ب) مزایای استفاده از …………………………………………………………………………………………. 56
گفتار دوم: داوری …………………………………………………………………………………………….. 60
بند اول: تعاریف ………………………………………………………………………………………………… 60
1) تعریف لغوی ………………………………………………………………………………………………….. 60
2) تعریف اصطلاحی …………………………………………………………………………………………. 60
بند دوم: شیوه های داوری …………………………………………………………………………………….. 60
الف) داوری موردی ………………………………………………………………………………………………… 61
تدوین قواعد داوری موردی ………………………………………………………………………………………. 62
مزایای داوری موردی ……………………………………………………………………………………….. 63
ب) داوری سازمانی و مزایای آن ………………………………………………………………………….. 64
بند سوم: علل و انگیزه های مراجعه به داوری ………………………………………………………… 67
الف) رعایت تخصص …………………………………………………………………………………………….. 67
ب) سرعت و کارآیی ………………………………………………………………………………………….. 68
ج) بیطرفی ……………………………………………………………………………………………………… 69
د) محرمانه بودن ………………………………………………………………………………………………. 70
ه) کم هزینه بودن …………………………………………………………………………………………….. 71
بند چهارم: ویژگی های داوری اتاق بازرگانی ………………………………………………………………. 71
الف) جهانی بودن ……………………………………………………………………………………………… 71
ب) بیطرفی و تساوی قواعد نسبت به طرفین ……………………………………………………………. 72
ج) قطعی و لازم الاجرا بودن آرای داوری اتاق …………………………………………………………….. 74
بند پنجم: انواع شرط حل و فصل اختلاف در قرارداد و آثار آن …………………………………………….. 75
نمونه های شایع حل و فصل اختلاف در قرارداد ……………………………………………………………. 76
مقایسه تفاوت شرط ها و آثار آنها با یکدیگر ……………………………………………………………….. 77
گفتار سوم: جریان داوری در اتاق بازرگانی بین المللی ………………………………………………….. 81
بند اول: جریان داوری در نظام داوری اتاق …………………………………………………………………. 81
الف) مرحله اول: از درخواست داوری تا امضای قرارنامه داوری ……………………………………………. 81
3-2- انتخاب داور در داوری های چند طرفه ………………………………………………………………… 89
3-3- جرح داور …………………………………………………………………………………………………… 90
4ـ پیش پرداخت هزینه های داوری …………………………………………………………………………… 93
5ـ تعیین محل داوری …………………………………………………………………………………………….. 97
6ـ تنظیم قرارنامه داوری ……………………………………………………………………………………… 98
7ـ تهیه ی برنامه ی زمانی رسیدگی …………………………………………………………………. 101
ب) مرحله ی دوم: رسیدگی به ادعاها …………………………………………………………………. 101
1ـ شیوه های رسیدگی به ادعا ………………………………………………………………………….. 101
2ـ رسیدگی به موضوعات مقدماتی …………………………………………………………………….. 102
3ـ شروع رسیدگی ماهوی و تبادل لوایح …………………………………………………………………. 103
4ـ جلسه استماع …………………………………………………………………………………………….. 104
5ـ قانون شکلی و ماهوی حاکم ……………………………………………………………………………. 105
6ـ ختم رسیدگی …………………………………………………………………………………………… 106
ج) مرحله سوم: صدور رای ………………………………………………………………………………….. 107
1ـ بررسی پیش نویس رای توسط دیوان …………………………………………………………………… 107
2ـ صدور رای ……………………………………………………………………………………………………. 107
3ـ ابلاغ رای ……………………………………………………………………………………………………… 108
4ـ اصلاح و تفسیر رای ………………………………………………………………………………………. 108
5ـ اجرای رای داوری …………………………………………………………………………………………… 108
نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………… 110
پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………………. 113
منابع و مآخذ ………………………………………………………………………………………………… 115
ضمائم
قواعد داوری اتاق بازرگانی بینالمللی …………………………………………………………………. 119
قانون داوری نمونه آنسیترال 1985 ……………………………………………………………………… 142
نمونه آرای ………………………………………………………………………………………………….. 158
چکیده انگلیسی ……………………………………………………………………………………………… 162
چکیده:
در معاملات تجاری بینالمللی وجود اختلافات بین متعاملین همواره محتمل است و هر چه تعاملات بیم دو طرف بیشتر باشد اختلافات تجاری هم بیشتر بروز پیدا میکند. بنابراین طرفین لازم میدانند که جهت جلوگیری از زیان به جای درگیری قضایی که پر هزینه و زمان رسیدگی طولانی را میطلبد میتوانند یک قید سازش یا قید داوری را در قرارداد درج نمایند. بر این اساس سازمانهای مهم داوری بینالمللی به عنوان نهادهای فیصله دهنده اختلافات تجاری بینالمللی طی سالهای متمادی تشکیل یافته است که یکی از این سازمانهای مهم اتاق بازرگانی بینالمللی ICC میباشد که در سال 1919 تاسیس گردید و مقر آن در پاریس (کشور فرانسه) میباشد. گر چه ICC از لحاظ اداری در پاریس واقع است اما وظایفش را به طور کلی و در مورد داوری با مشورت کمیتههای ملی کشورهای عضو انجام میدهد و محل داوریهای ICC میتواند در هر کشوری از پنج قاره جهان باشد و قواعد داوری اختصاصی آن بر همه داوریهای ICC در هر کجا که برگزار شوند اعمال میشوند. کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بینالمللی در سال 1342 در ایران آغاز به کار کرد و پس از یک وقفه کوتاه پس از سال 1357 در سال 1364 دوباره فعالیت خود را آغاز کرد. داوری را میتوان به نوعی یکی از روشهای
ADR نامید. منظور از روشهای حل و فصل اختلافات جایگزین ADR عبارت است از هر آیین و روشی جهت حل و فصل دعاوی میان اشخاص به استثنای دادرسی قضایی نظیر داوری، میانجیگری، سازش، هیاتهای حل اختلاف و … . مهمترین مزایای استفاده از روشهای جایگزین عبارت است از حل و فصل سریعتر اختلافات در ADR نسبت به دادگاهها، هزینه کمتر حل و فصل در ADR نسبت به روش قضایی، اختلافات در ADR به طور خصوصی و محرمانه و غیر علنی رسیدگی میشود. همچنین اختلافات در محیطی دوستانه و همراه با همکاری طرفین حل و فصل میگردد. شیوههای داوری ممکن است به صورت موردی باشد یعنی مختص به دعوا و مورد مطروحه میباشد و یا سازمانی باشد، یعنی تحت یک سازمان داوری بینالمللی باشد. علل و انگیزههای مراجعه به داوری را میتوان به رعایت تخصص، سرعت و کارآیی، بیطرفی، محرمانه بودن و کم هزینه بودن اشاره کرد.
مقدمه:
انسان موجودی اجتماعی و همواره ناگزیر بوده است که در میان سایر همنوعان خود ادامه حیات دهد اگر آدمی توانسته است دریاها و اقیانوسها را درنوردد، فضا را بپیماید، طبیعت را مهار نماید و روز به روز با پیشرفت علوم و فنون چهره جدیدی به زندگی ببخشد و یافتهها و ساختههای حیرتانگیزتری عرضه نماید همه در سایه ارتباط و همفکری و همکاری افراد بشری با هم به دست آمده است. اما این روابط اجتماعی و زندگی افراد بشری در کنار یکدیگر، در عین حال که عامل رشد و پیشرفت انسانها بوده است باعث گردیده است که بین منافع و حقوق آنها تعارض و تزاحم به وجود آید و همین امر به ایجاد دعوا و اختلاف بین افراد بشر منجر شده است.
بدینسان از دیرباز، دعوا و اختلاف در جوامع بشری وجود داشته است و برای حل این نزاعها نیز روشها و راه حلهایی وجود داشته است که در هر عصر و زمانی تغییر و تکامل یافته است. در زمان ما اختلافات گستردگی، تنوع و پیچیدگی بیشتری یافته است، از یک سو افزایش جمعیت و نزدیکی و ارتباط بیشتر اشخاص با یکدیگر که به کمک وسایل ارتباطی جدید کره خاکی همچون دهکدهای کوچک در دسترس آنها قرار داده دامنه اختلافات را وسیعتر کرده است از سوی دیگر امروزه در کنار اشخاص طبیعی، اتحاد سرمایهها، شرکتها و مؤسسات بزرگی (اشخاص حقوقی) را شکل داده است که گاه گستره فعالیت خود را بدون توجه به ملیت به قلمرو چند کشور و حتی در سطح جهانی گسترش دادهاند و به افزایش اختلافات و پیچیدگی بیشتر آنها کمک کردهاند. وانگهی تجارت نیز از حالت سنتی خود خارج شده و روابط بازرگانی به منظور تسهیل و سرعت روابط و بالا برده امکان رقابت تحویل یافته است.
با افزایش اختلافات، حل و فصل آنها از نظام قضایی دولتی یعنی از طریق دادگاههای دولتی و توسط قضات منتخب دولت گذشته از اینکه هزینه زیادی را بر دولتها تحمیل میکند منجر به تراکم کار و انباشته شدن پروندهها در دادگاههای دادگستری میشود به دلیل تبعاتی که در پی دارد نارضایتی اصحاب دعوا را به دنبال خواهد داشت.
همچنین طرفین اختلاف نیز به ویژه در اختلافات تجاری به دلیل ماهیت خاص روابط و اختلافات تجاری تمایل چندانی به مراجعه به دادگاههای دولتی جهت حل و فصل اختلافات خود ندارند چرا که میخواهند اختلاف خود را سریعتر و حتیالمقدور با هزینه کمتر و توسط قضاتی که نسبت به موضوع مورد اختلاف تخصص دارند و به طور محرمانه و غیرعلنی حل و فصل نمایند.
گاه نیز روابط کاری و روابط آینده طرفین ایجاب میکند که اختلافات طرفین در یک محیط دوستانه و توام با همکاری و تفاهم حل و فصل شود (همانند اختلافات بین همسایهها، زوجین، کارگر و کارفرما و خصوصا بین تجار) که تنوع و انعطاف شیوههای غیرقضایی حل اختلاف این امکان را برای طرفین فراهم میسازد در حالی که حل این گونه اختلافات در دادگاهها به روابط کاری و آتی طرفین لطمه وارد میسازد و طرفین را در حالت درگیری و نزاع باقی میگذارد.
علل فوق و امتیازات متعدد دیگر سبب گردیده است که روز به روز هم تمایل اشخاص به حل اختلافات خود از طریق شیوههایی غیر از شیوه رسمی و دولتی حل اختلاف بیشتر شود و دولتها در جهت ترویج و شناسایی شیوههای غیرقضایی حل اختلاف و استفاده هر چه بیشتر طرفین اختلاف از این شیوهها اقدامات متعددی را انجام دهند. مؤسسات و سازمانهای مختلفی که موضوع فعالیت خود را «آی. دی. آر» قرار دادهاند تاسیس گردیدهاند و قوانین داخلی کشورها نیز به منظور تسهیل و استفاده بیشتر اشخاص از «آی. دی. آر» اصلاح شده یا قوانین مناسبی وضع گردیده است و در سطح بینالمللی نیز کنوانسیونها و قوانین نمونهای به منظور یکنواختسازی قوانین داخلی کشورها در زمینه «آی. دی. آر» و تسهیل در اجرای آراء صادر شده به تصویب رسیده است که اهمیت حل اختلافات را از طریق شیوههای جایگزین یا غیرقضایی حل و فصل اختلافات آشکارتر میسازد.
بیان مسئله:
میتوان گفت بروز اختلافات در معاملات و قراردادهای تجاری بینالمللی امری طبیعی است اما مطلوب نیست زیرا برای هر دو طرف مشکلات فراوانی به بار میآورد و چنانچه به محاکم قضایی کشیده شود مشکلات آن دو چندان خواهد شد و به ویژه دعاوی و اختلافات بینالمللی که به یک دادگاه خارجی ارجاع میشود این مشکلات به دلیل زبان خارجی و همچنین تنوع قوانین و سیستم حقوقی کشورهای مختلف نتیجه دعوی را غیرقابل پیشبینی میسازد. در این وضعیت چه میتواند کرد؟ آیا به جای محاکم قضایی بینالمللی روی دیگری وجود دارد که مشکلات را منتفی سازد و یا کاهش دهد؟ روشهای حل و فصل اختلافات تجاری متعدد میباشند از جمله گفتگو (Negotiation)، کارشناسی (Expertise)، ارزیابی بیطرفانه (Evaluation neutral)، رسیدگی کوتاه (Mini trial)، میانجی گری (Mediation)، سازش (Conciliation)، داوری (Arbitration)، قضایی که در این خصوص بهترین روش و کارآمدترین روشها و مزیت و معایب شیوهها مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
ضرورت و اهداف تحقیق:
این تحقیق از نظر علمی به دنبال آن است که به طور تخصصی و تفصیلی مساله داوری در حل و فصل اختلافات تجاری در اتاق بازرگانی بینالمللی را مورد بررسی قرار دهد.
هدف کاربردی تحقیق را میتوان در محاکم داخلی و خارجی جستجو کرد و ارایه بهترین روش برای حل و فصل اختلافات تجاری در اتاق بازرگانی بینالمللی میباشد.
ضرورتهای خاص تحقیق تلاش در جهت شناسایی بهترین روش حل و فصل اختلافات تجاری و ارایه آن به حقوقدانان و جلوگیری از هزینههای زاید و کوتاه نمودن زمان حل و فصل اختلافات تجاری بین المللی میباشد.
پرسش تحقیق:
اصلیترین پرسش این است که اختلافات تجاری در اتاق بازرگانی بینالمللی چگونه حل و فصل میگردد و بهترین و کم هزینهترین و کارآمدترین روشی که بتوان اختلافات را حل و فصل نمود چه روشی است و این که مزیتهای روش مورد نظر نسبت به روشهای دیگر حل و فصل اختلافات چه میباشد؟ همچنین مراحل حل و فصل اختلافات که در اتاق بازرگانی مرسوم میباشد به چه صورت میباشد؟
فرضیه تحقیق:
میتوان گفت بهترین و کم هزینهترین و کارآمدترین روش که در حال حاضر در اتاق بازرگانی بینالمللی در حال انجام میباشد، داوری میباشد زیرا این مزیت را دارد که میتوان در موارد اختلاف از افراد صاحب نظر در همان رشته استفاده کرد و معمولا جلسات آن هم تقریبا غیر علنی میباشد.
پیشینه تحقیق:
در خصوص سوابق تحقیق میتوان گفت که با مراجعه به سایت ایران داک مشخص گردید که در خصوص این موضوع به طور مدون پایان نامه ای تنظیم و تدوین نشده است اما استادانی چون دکتر محسن محبی در این مبحث تالیفاتی داشته است.
روش تحقیق:
روش تحقیق این موضوع بیشتر روش مطالعات کتابخانهای بوده و به بررسی و مطالعه کتابهای موجود، مجلات مرتبط و تخصصی مانند نشریات اتاق بازرگانی بینالمللی، مقالات مرتبط و همچنین مراجعه به سایتهای تخصصی حقوقی و بازرگانی معتبر میباشد و گردآوری مطالب و اطلاعات به صورت فیشبرداری بوده است.
ساختار تحقیق:
در این تحقیق که دارای دو فصل و هشت گفتار میباشد در فصل اول در خصوص اختلافات تجاری بینالمللی، مفهوم اختلافات تجاری، انواع حل و فصل اختلافات، شیوههای حل و فصل اختلافات و نهادهای فیصله دهنده اختلافات تجاری بینالمللی و سازمانهای حقوقی حل و فصل اختلافات بحث شده است. در فصل دوم درباره اتاق بازرگانی بینالمللی ICC، تاریخچه، اهداف، ساختار و کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بینالمللی و همچنین در مورد معرفی شیوه های جایگزین یا غیرقضایی حل و فصل اختلافات، مزایا، ADR و روشهای ADR و از همه مهمتر مبحث داوری اتاق و مراحل آن در اتاق بازرگانی بینالمللی که در واقع آیین دادرسی در اتاق بازرگانی است توضیح داده شده است و در نهایت نتیجهگیری این تحقیق آورده شده است.
***ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است***
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه
با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند